Coachend leidinggeven aan de onderstroom van veranderingsprocessen

Organisaties veranderen en ontwikkelen. En de mensen die er werken moeten mee in die verandering, goedschiks of kwaadschiks.

Alhoewel … in veel organisaties komen mensen er prima mee weg als ze toch gewoon blijven doen wat ze altijd al deden.

De met woorden beleden visie waait weer over; niet in de laatste plaats omdat ‘het management’ zelf ook geen zin heeft om te veranderen.

Verandering: beginnen bij het uitdragen van de visie

Veranderen binnen een organisatie begint met een heldere visie.

Vervolgens vraagt het dat deze visie geïnspireerd wordt uitgedragen én met voorbeeldgedrag wordt voorgeleefd.

Walk the talk. Mooi gezegd, maar niet bepaald gemakkelijk gedaan.

De impact van emoties op het veranderingsproces

Uit het onderzoek dat Metselaar, Cozijnsen en Van Delft (beschreven in hun boek ‘Van weerstand naar veranderingsbereidheid’) hebben gedaan onder ruim zeshonderd managers blijkt dat hun veranderingsbereidheid met name wordt bepaald door drie factoren:

1. De emoties die de gewenste verandering oproept bij de manager;
2. De ervaring die de manager heeft met voorgaande veranderingen;
3. De gevolgen die de verandering heeft voor het werk van de manager.

Opvallend is dat de emoties die de gewenste verandering oproept een grotere invloed hebben op de veranderingsbereidheid dan de meeste managers rationeel beweren over zichzelf.

Ondanks dat veel managers een innerlijke overtuiging hebben dat zij ‘mentaal en analyserend omgaan met veranderingen’ blijkt uit het onderzoek dat de managers zich sterker laten leiden door wat zij ‘voelen’ dan door wat zij ‘denken’ over de verandering.

Emoties zijn cruciaal voor het slagen van een veranderingsproces

Toch heerst in veel organisaties de overtuiging dat emoties voor privé zijn en niet horen in een werksetting

Het gevolg: daar waar emoties cruciaal zijn voor het slagen van een veranderingsproces, worden ze ontkend en hebben ze op de onderstroom een remmende of blokkerende werking op het realiseren van de gewenste cultuur- en gedragsverandering. Niet alleen bij de managers, maar bij alle medewerkers in de organisatie.

Persoonlijk leiderschap: Wees je als leidinggevende bewust van je eigen emoties

Als directeur of manager word je uitgedaagd om ‘als eerste schaap over de dam te gaan’ bij het realiseren van de gewenste gedragsverandering binnen je organisatie.

Gezien het bovenstaande zijn jouw eigen emoties hierbij dus van belang:

• Sta je wel eens stil bij jouw gevoelens en emoties? Waarom wel of niet?
• Wat is jouw patroon in het omgaan met je eigen gevoelens en emoties als manager?
• Welk effect heeft dit patroon op je medewerkers en op de wijze waarop je leiding geeft aan het veranderingsproces?
• Als je ze de ruimte geeft: welke gevoelens en emoties leven in jou ten aanzien van de gewenste verandering?
• Welke behoeften gaan er schuil onder deze gevoelens en emoties?
• Spreek je deze emoties en behoeften wel eens uit? Zoek je wel eens steun?
• Wat zou het je kunnen opleveren als je vaker stil zou staan bij de signalen van je gevoelens en emoties?
• Hoe veranderingsbereid ben jij, echt?

Coachend leiderschap

Wanneer je als manager of directeur leiding wilt geven aan een veranderingsproces bij je medewerkers is het van belang dat je niet alleen oog hebt voor de gewenste zichtbare gedragsverandering, maar ook dat je adequaat aandacht kunt geven aan de emoties die de gewenste verandering oproepen.

Je eigen Emotionele Intelligentie is hierbij een belangrijke hulpbron, en daarnaast heb je coachingsvaardigheden nodig op het emotionele niveau.

Bekijk bijvoorbeeld mijn video over Coachen op het emotionele niveau:

Adequaat aandacht geven aan emoties is heel iets anders dan ‘meehuilen met de wolven’ of iemand ‘eindeloos zijn verhaal laten doen’.

De kunst is om tot de kern van de emotie door te dringen, deze ruimte te geven en te erkennen. Dit kan doorgaans relatief snel. Emoties die kernachtig aandacht krijgen, komen tot rust. Hierdoor groeit de veranderingsbereidheid.

Geweldloze communicatie

De methodiek van Geweldloze Communicatie geeft vier concrete stappen om effectief aandacht te geven aan emoties:

1. Benoem wat je non-verbaal waarneemt bij de medewerker, zonder hierbij te interpreteren
2. Vraag naar de gevoelens van de medewerker, of geef gevoelsreflecties
3. Gevoelens zijn een signaal van (onvervulde) behoeften. Waar heeft deze medewerker behoefte aan?
4. Wat is in feite het verzoek dat onder de emotionele weerstand van de medewerker schuil gaat?

Meer over Coachend leidinggeven

Nieuwsgierig naar meer inspiratie, kennis en praktische handvatten voor Coachend leidinggeven? Lees dan:

• 5 tips om coachend leiding te geven aan gedragsverandering
• De fundamentele toestand van leiderschap
• Hét recept voor proactief handelen

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en artikelen op onze Kennisbank voor coaches, trainers en teamcoaches.

Toolbox voor coaches, trainer en teamcoaches

Meer tools vind je op onze kennisbank onder de Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches. Zoals:

• Toolbox Coaching theorie
• Toolbox Werkvormen teamcoaching
• Toolbox Coachingsmethodieken

Opleidingen over Coachend leidinggeven

Zoek je een opleiding waarin je meer leert over Coachend leidinggeven? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:

• Cursus Praktische Coachingsvaardigheden
• Training Teamcoaching en Groepsdynamica

Meer over Boven- en onderstroom

Nieuwsgierig naar meer inspiratie, kennis en praktische handvatten voor Boven- en onderstroom? Lees dan:

• Vier niveaus van zelfreflectie voor coaches en trainers
• Training Ontwerp: 3 x Vaardigheidstrainingen op de Boven- en Onderstroom
• Wat is Trainen op de Bovenstroom en Onderstroom?

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en artikelen op onze Kennisbank voor coaches, trainers en teamcoaches.

Toolbox voor coaches, trainer en teamcoaches

Meer tools vind je op onze kennisbank onder de Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches. Zoals:

• Toolbox Coachingsmethodieken
• Toolbox Loopbaancoaching
• Toolbox Coaching theorie

Opleidingen over Boven- en onderstroom

Zoek je een opleiding waarin je meer leert over Boven- en onderstroom? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:

• Post-HBO Coach Opleiding: Coachen met Ziel en Zakelijkheid
• Post-HBO Opleiding Trainer-Coach met Ziel en Zakelijkheid