Systemisch loopbaancoachen gaat er vanuit dat onze (onbewuste) keuzes in loopbaan en levensloopbaan in sterke mate worden beïnvloed door de systemen waar we onderdeel van uitmaken. Zo maken we onderdeel uit van ons familiesysteem, van het organisatiesysteem waar we werken, van ons sociale netwerk, de arbeidsmarkt, het land waarin we wonen en/of geboren zijn, en de ontwikkelingen in ons mondiale systeem.
De 3 systemische wetmatigheden binnen loopbaancoaching
Binnen elk systeem zijn 3 systemische wetmatigheden te onderscheiden:
- Erbij horen: alles en iedereen insluiten wat bij het systeem hoort
- Ordening: de volgorde zoals die bepaald is
- Balans in geven en nemen: in materiële en vooral ook immateriële zaken
Verstoring in de ordening, uitsluiten van mensen, afdelingen of waarden, of een disbalans in geven en nemen geeft onrust is het systeem. Er ontstaat ongezonde stress, er zijn al dan niet uitgesproken conflicten, en/of mensen raken onzeker over hun plek en taken.
Hieronder geef ik voorbeelden van hoe je deze systemische wetmatigheden kunt tegenkomen in loopbaancoaching.
Erbij horen, insluiten en uitsluiten binnen loopbaancoaching
We horen allemaal bij diverse systemen, zoals je familiesysteem, je vriendengroep, je sportteam, de organisatie waarin je werkt, je beroepsgroep, het land waarin je woont en het land waar je vandaan komt, je geloofsgemeenschap, …
Elk systeem heeft eigen gewoontes in wie of wat het in- of uitsluit, en die draag je met je mee. Dat maakt dat je soms in een loyaliteitsconflict komt over wie of wat je in of uit ‘behoort’ te sluiten om bij het systeem te horen. Deze loyaliteitsconflicten kunnen ook leiden tot dilemma’s in loopbaankeuzes.
Zo kan een cliënt het thema eigen autonomie heel sterk insluiten, omdat hij dit als belangrijke waarde heeft meegekregen in zijn gezin van herkomst. Daarbij ‘vergeet’ hij wellicht, of sluiten hij uit, dat hij onderdeel is van de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Als de cliënt beide kan insluiten ontstaat een krachtiger én realistischer loopbaanperspectief.
Ook als loopbaancoach sluit je vanuit jouw visie en waarden aspecten in waar jij heel gedreven ‘ja’ tegen zegt. In elke ‘Ja’ zit echter ook een ‘Nee’. Waar zeg jij als loopbaancoach (bewust of onbewust) ‘Nee’ tegen? Wat sluit je in en wat sluit je uit?
Je kunt dit verder onderzoeken met systemische vragen middels het artikel onder ‘Persoonlijke ontwikkeling voor Coaches’ op onze Kennisbank: Diversiteit en inclusiviteit in je coach visie. Je vindt daar ook andere artikelen om te reflecteren op je persoonlijke ontwikkeling als loopbaancoach.
Systemisch leren werken in loopbaancoaching?
Vergroot je kennis en methodieken als loopbaanprofessional
In de opleiding Systemisch Loopbaancoach leer je systemisch coachen gericht op 3 aandachtsvelden.
Ordening
De systemische wetmatigheid ordening kun je bijvoorbeeld terug zien in het carrièrepad dat iemand doorloopt. Onder carrière maken wordt doorgaans verstaand dat je opklimt in de hiërarchie, dus in de verticale ordening. Je kunt je echter ook in breedte ontwikkelen of je specialiseren in een bepaald vakgebied. Je loopbaan past dan meer binnen de horizontale ordening; je blijft op hetzelfde functieniveau en ontwikkelt je daarbinnen.
Het principe van ordening kom je in (levens)loopbaancoaching bijvoorbeeld ook tegen in de vraag ‘Wat vind ik belangrijk in mijn leven?’ en ‘Wat geef ik prioriteit in mijn dagelijks leven?’. Zo kan het zijn dat een cliënt zijn gezin het belangrijkst vindt (nummer 1 in de ordening) en dat hij in de praktijk zijn werk voorrang geeft (het gezin is in de praktijk nummer 2 in de ordening).
In de loopbaancoaching kun je hierover in gesprek gaan met de cliënt, of bijvoorbeeld kiezen voor een systemische aanpak. Met de Loopbaan Opstelling Levensgebieden kun je dit dilemma diepgaander onderzoeken, doordat de emoties en fysieke spanningen die het dilemma oproept bij de cliënt aan het licht kunnen komen.
Balans in geven en nemen
De systemische wetmatigheid balans in geven en nemen zie je in loopbaancoaching bijvoorbeeld terug in het thema stress en burn-out. Hier heeft de cliënt vaak meer gegeven dan goed voor hem was, bijvoorbeeld in extra taken of in het overnemen van verantwoordelijkheden van anderen. Of hij heeft te weinig genomen, bijvoorbeeld tijd en rust voor zichzelf of geen steun gevraagd.
Het thema balans in geven en nemen komt ook terug in een thema als salaris. Krijgt de cliënt een eerlijke beloning voor het werk dat hij doet en de kwaliteit die hij levert? Hierbij kun je enerzijds kijken naar objectieve criteria, zoals het gangbare salaris op de arbeidsmarkt voor een dergelijke functie binnen de betreffende markt. Beloning zit ook in secundaire arbeidsvoorwaarden, persoonlijke waardering, ontwikkelingsmogelijkheden en het plezier dat de cliënt haalt uit zijn werk.
Ook deze thema’s kun je vanuit veel verschillende loopbaan coachingsmethodieken aanvliegen. Systemisch loopbaancoachen kan hier een verdiepende aanvulling zijn. Kijk ter inspiratie eens naar de Opstelling Geven en nemen bij stress en burn-out op de open Kennisbank van onze website.
Systemisch leren werken in loopbaancoaching?
Ben je coach of loopbaancoach en wil je systemisch werken toevoegen aan je toolbox? In de vervolg Opleiding Systemisch Loopbaancoach
- Leer je werken met de drie systemische wetmatigheden
- Oefen je met het begeleiden van diverse loopbaan opstellingen
- Onderzoek en versterk je je systemische plek als loopbaancoach.
De opleiding Systemisch Loopbaancoach bestaat uit 3 opleidingsdagen en 2 online workshops.
Meer over Systemisch coachen
Nieuwsgierig naar meer inspiratie, kennis en praktische handvatten voor systemisch coachen? Lees dan:
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en artikelen op onze Kennisbank voor coaches, trainers en teamcoaches.
Toolbox voor coaches, trainer en teamcoaches
Meer tools vind je op onze kennisbank onder de Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches. Zoals:
Opleidingen over Systemisch Coachen
Zoek je een opleiding waarin je meer leert over systemisch coachen? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:
Meer over Loopbaancoachen
Nieuwsgierig naar meer inspiratie, kennis en praktische handvatten voor Loopbaancoachen? Lees dan:
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en artikelen op onze Kennisbank voor coaches, trainers en teamcoaches.
Toolbox voor coaches, trainer en teamcoaches
Meer tools vind je op onze kennisbank onder de Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches. Zoals:
Opleidingen over Loopbaancoachen
Zoek je een opleiding waarin je meer leert over loopbaancoachen? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:
Praat mee