Het doel van loopbaancoaching is dat de coachee werk doet of vindt waarin hij vitaal, geïnspireerd en met plezier zijn werk kan doen. We spreken dan ook wel van werkgeluk.
Hiervoor ga je als loopbaancoach met de coachee aan de slag met het onderzoeken van zijn kwaliteiten en talenten, met het bewustworden van zijn waarden en innerlijke drijfveren, met het verkennen van verschillende loopbaanopties en met jobmarketing voor het daadwerkelijk creëren van passend werk.
Maar wat doe je als de coachee zichzelf klein maakt, niet durft te dromen over zijn ideale baan, de afgesproken acties niet uitvoert of blokkeert in een sollicitatiegesprek? Dat zijn momenten in een loopbaantraject waarop je de coachee moet helpen bij het onderzoeken van zijn blokkades of belemmerende patroon. Vervolgens ga je samen op zoek naar hulpbronnen in de coachee die hem versterken bij het bouwen aan zijn loopbaan en het creëren van werk, waarin hij zich vitaal en gelukkig voelt. We noemen dit empowerment.
In dit blog leg ik uit wat empowerment betekent in de verschillende fasen van een loopbaantraject, wat empowerment op de bovenstroom en de onderstroom inhoudt, en geef ik suggesties voor de coachingsmethodieken die je tijdens loopbaancoaching kunt inzetten voor de empowerment van de coachee.
Empowerment in de verschillende fasen van een loopbaantraject
Empowerment in loopbaancoaching betekent dat je de coachee helpt om zijn krachtbronnen te versterken, belemmerende patronen te onderzoeken en nieuwe hulpbronnen aan te boren, zodat hij krachtiger handelt bij het vinden of creëren van een baan die past bij zijn eigenheid en innerlijke drijfveren.
Het thema empowerment kun je in alle fasen van een loopbaantraject tegen komen. Afhankelijk van de loopbaanvraag van de coachee kun je in een loopbaantraject de volgende fasen doorlopen:
- Afscheid van huidige werk
- Verdiepend zelfonderzoek
- Empowerment om dromen te realiseren
- Arbeidsmarkt verkenning
- Arbeidsmarkt bewerking
- Effectief functioneren in huidige baan
Empowerment in de fase Afscheid van huidige werk
In de fase ‘Afscheid van huidige werk’ verwerkt de coachee de emoties die gepaard gaan met het afscheid nemen van zijn huidige werk, zijn collega’s en de organisatie waar hij werkt.
Hierbij kan de coachee emotioneel verbonden blijven aan zijn huidige werk, bijvoorbeeld doordat hij boos blijft over gedwongen ontslag, diep gekwetst is door het ontbreken van een respectvol afscheid, door loyaliteiten aan collega’s of commitment aan de organisatie. Wanneer de coachee emotioneel gehecht blijft aan zijn huidige werk (positief of negatief), is er geen ruimte om krachtig te bouwen aan nieuwe loopbaanstappen.
Door de coachee te begeleiden bij het emotioneel doorlopen van de fasen van rouwverwerking ontstaat ruimte en energie voor zijn loopbaan in de toekomst. De coachee wordt (daad)krachtiger in het onderzoeken en zetten van nieuwe loopbaanstappen.
Word Noloc erkend Loopbaancoach
En ook coach op Europees erkend Practitioner niveau
In onze Noloc erkende Post-HBO Loopbaancoach Opleiding leer je loopbaanontwikkeling begeleiden op de bovenstroom en de onderstroom en leer je coachen op Europees erkend Practitioner niveau.
Empowerment in de fase Verdiepend zelfonderzoek
In de fase ‘Verdiepend zelfonderzoek’ krijgt de coachee antwoord op vragen als ‘Wie ben ik?’, ‘Wat kan ik?’ en ‘Wat wil ik?’. Hij onderzoekt daarbij onder andere zijn kwaliteiten en competenties, innerlijke drijfveren, waarden en persoonlijke visie. Dit kan bijvoorbeeld gekoppeld worden aan loopbaanankers en het maken van een professioneel en persoonlijk profiel.
Hierbij kan de coachee het bijvoorbeeld lastig vinden om zijn eigen kwaliteiten voluit toe te eigenen of hij voelt zich ongemakkelijk en angstig om contact te maken met zijn diepe loopbaanwensen. Hij is dan innerlijk geblokkeerd om krachtige antwoorden vinden op de drie kernvragen van deze fase van loopbaancoaching.
In het kader van empowerment ga je in de loopbaancoaching op zoek naar het onderliggende patroon van deze innerlijke blokkade. Dit patroon bestaat op de onderstroom uit belemmerende overtuigingen, emoties als angst, verdriet of boosheid, en fysieke signalen.
Het onderzoeken en doorbreken van het onderliggende patroon versterkt de coachee in zijn eigenheid, eigen drijfveren en eigen kracht, waardoor zijn verdiepend zelfonderzoek wezenlijke antwoorden oplevert.
De fase Empowerment om dromen te realiseren
Waar in de andere fasen van een loopbaantraject het thema empowerment al dan niet aan de orde kan zijn, is de fase ‘Empowerment om dromen te realiseren’ gericht op empowerment van de coachee met betrekking tot het realiseren van zijn loopbaanvraag.
De creatiespiraal van Marinus Knoope kan in deze fase behulpzaam zijn om te onderzoeken in welke stap(pen) van het creatieproces naar een nieuwe baan de coachee met name uit zijn kracht gaat. De creatiespiraal bestaat uit twaalf herkenbare stappen die iemand moet doorlopen met het creëren van een wens of droom, bijvoorbeeld een loopbaanwens.
Figuur: De creatiespiraal van Marinus Knoope
Tijdens de loopbaancoaching onderzoek je met de coachee in welke fase(n) van de creatiespiraal de coachee geblokkeerd raakt, stress ervaart, uit verbinding raakt met zichzelf of uit verbinding met zijn droom, onzeker is, … Kortom, in welke fasen raakt de coachee ‘uit zijn kracht’, waardoor hij het creatieproces niet succesvol kan doorlopen?
De empowerment kan hierbij gericht zijn op een patroon op de onderstroom (bestaande uit mentale overtuigingen, gevoelens en emoties, en fysieke signalen) en/of op effectiever gedrag op de bovenstroom.
Deze fase van loopbaancoaching versterkt de coachee om zijn droombaan of loopbaanwens daadwerkelijk te realiseren, doordat hij in staat is om hierbij alle stappen van de creatiespiraal te doorlopen.
Empowerment in de fase Arbeidsmarkt verkenning
In de fase ‘Arbeidsmarkt verkenning’ gaat de coachee op zoek naar mogelijkheden om zijn verdiepende zelfinzichten over zijn talenten en innerlijke drijfveren vorm te geven in een baan die hierbij past. Hiervoor kan hij onder andere gebruik maken van opleidingen en vacatures op internet, diverse kennisbanken, zijn eigen netwerk, het netwerk van de coach en social media.
In deze fase van de loopbaancoaching kan de coachee bijvoorbeeld verstrikt raken in belemmerende patronen ten aanzien van het voeren van netwerkgesprekken, kan hij vanuit zijn gewoontepatroon op voorhand bepaalde loopbaanopties uitsluiten, of kan hij het lastig vinden om keuzes te maken.
Het onderzoeken en doorbreken van dergelijke patronen geeft de coachee de kracht om vanuit zijn eigenheid en innerlijke drijfveren alle mogelijke loopbaanopties te onderzoeken en hierin keuzes te maken die bijdragen aan zijn werkgeluk.
Empowerment in de fase Arbeidsmarkt bewerking
De fase van ‘Arbeidsmarkt bewerking’ is een fase van actie en doen, van je profileren en zichtbaar worden. Dit geldt zowel op social media als in sollicitatiegesprekken of gesprekken met mogelijke opdrachtgevers.
Hierbij komt het regelmatig voor dat de coachee een concreet en bezield actieplan toch niet uitvoert. In veel gevallen komt dit niet voort uit gebrek aan motivatie, maar eerder uit onzekerheid, de angst voor afwijzing of zich handelingsverlegen voelen over hoe een actie uit te voeren.
In het kader van empowerment kun je ook in deze fase van het loopbaantraject tegen onderliggende patronen aanlopen die aandacht nodig hebben. Maar in deze fase kan de empowerment ook bestaan uit het praktische oefenen tijdens het loopbaangesprek, waardoor de coachee meer zelfvertrouwen heeft voor het uitvoeren van zijn actieplan in de praktijk.
Door succeservaringen met het inzetten van nieuw gedrag tijdens de oefensituaties in de loopbaancoaching, worden indirect ook belemmerende overtuigingen op de onderstroom doorbroken, worden gevoelens van onzekerheid minder door het groeiende zelfvertrouwen en leert de coachee zijn innerlijke motivatie concreet verwoorden. Hierdoor zal hij in de praktijk meer in beweging komen op de arbeidsmarkt.
Empowerment in de fase Effectief functioneren in nieuwe baan
De fase ‘Effectief functioneren in nieuwe baan’ kan bijvoorbeeld onderdeel van het loopbaantraject zijn als de coachee in zijn vorige baan conflicten heeft gehad, burn-out is geraakt of onzeker is geworden door veel negatieve feedback.
De empowerment is dan gericht op oude patronen doorbreken, vervelende ervaringen los laten, en nieuwe vaardigheden en gedrag inoefenen, zodat de coachee effectief en duurzaam kan functioneren in zijn nieuwe werksetting.
In de loopbaancoaching vraagt dit doorgaans ondersteuning op de bovenstroom (praktisch oefenen en opbouwende feedback krijgen gericht op effectief functioneren) en op de onderstroom (onderzoeken en doorbreken van onderliggende patronen die het ineffectieve gedrag in stand houden en/of gekoppeld zijn aan impactvolle negatieve werkervaringen).
Wat betekent empowerment op de bovenstroom en de onderstroom?
Empowerment kan dus gericht zijn op de bovenstroom en/of op de onderstroom van de persoonlijke en loopbaanontwikkeling van de coachee.
Empowerment op de bovenstroom betreft:
- Het concreet, zichtbare gedrag van de coachee, dat effectief of ineffectief is bij het realiseren van de gewenste loopbaanontwikkeling of loopbaankoers.
- De mensen in de omgeving van de coachee die reageren op zijn gedrag, zoals mensen in zijn professionele netwerk, de leidinggevende, leden van de sollicitatiecommissie, de partner, familie of vrienden.
Empowerment op de onderstroom in de persoonlijke en loopbaanontwikkeling van de coachee is gericht op:
- Mentale overtuigingen die het gedrag en de loopbaankeuzes van de coachee beïnvloeden.
- Gevoelens en emoties die veel impact kunnen hebben op de loopbaanstappen en loopbaankeuzes van de coachee.
- De fysieke signalen van het lichaam en hoe de coachee hiermee omgaat in de verschillende fasen van het loopbaantraject.
- De zingeving van de coachee; zijn innerlijke drijfveren, loopbaanwaarden en toekomstvisie, waar de coachee al dan niet verbinding mee heeft en al dan niet uiting aan geeft in zijn dagelijks handelen.
Het Stermodel van de zes ontwikkelingsniveaus geeft aan hoe deze niveaus op de bovenstroom en de onderstroom met elkaar samenhangen.
Figuur: Stermodel van de zes ontwikkelingsniveaus
Coachingsmethodieken voor empowerment in loopbaancoaching
Gekoppeld aan de bovenstroom en onderstroom van empowerment en de zes ontwikkelingsniveaus van het Stermodel, kun je diverse coachingsmethodieken inzetten voor de empowerment tijdens loopbaancoaching.
Hieronder geef ik een palet aan suggesties.
Coachingsmethodieken voor empowerment op de onderstroom
Coachingsmethodieken op het emotionele ontwikkelingsniveau
Coachingsmethodieken op het mentale ontwikkelingsniveau
Coachingsmethodieken op het fysieke ontwikkelingsniveau
Coachingsmethodieken op het zingevingsniveau
Coachingsmethodieken voor empowerment op de bovenstroom
Coachingsmethodieken op het gedragsniveau
- Rollenspel voor oefenen van netwerk- of sollicitatiegesprek
- Verbindende communicatie; uitspreken van loopbaanbehoeften en loopbaanwensen
- Handson werken aan social media skills en bv. LinkedIn profiel
- Kleine, haalbare praktijkopdrachten
- Oogsten van successen en succesjes
Coachingsmethodieken op het omgevingsniveau
- Feedback vragen in omgeving
- Steun vragen in omgeving
- Netwerken en verkennen van loopbaanopties
- Contacten leggen via social media
Wil je een loopbaancoach worden met aandacht voor de empowerment van de coachee?
In onze Noloc erkende Post-HBO Opleiding Loopbaancoaching met Ziel en Zakelijkheid word je een professioneel en inspirerend loopbaancoach én een coach op Europees practitioner niveau, die coachees kan begeleiden bij empowerment op diverse coachingsthema’s.
Je leert een loopbaantraject begeleiden vanuit de verschillende fasen van loopbaancoaching, leert een palet een loopbaanmethodieken, ontwikkelt je coachingscompetenties op NOBCO EMCC practitioner niveau en leert coachen op de bovenstroom en onderstroom van loopbaanvragen. Daarnaast werk je diepgaand aan je persoonlijke ontwikkeling als (loopbaan)coach.
Meer over Loopbaancoaching
Nieuwsgierig naar meer inspiratie, kennis en praktische handvatten voor coachen? Lees dan:
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en artikelen op onze Kennisbank voor coaches, trainers en teamcoaches.
Toolbox voor coaches, trainer en teamcoaches
Meer tools vind je op onze kennisbank onder de Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches. Zoals:
Opleidingen over Loopbaancoaching
Zoek je een opleiding waarin je meer leert over Loopbaancoach worden? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:
Praat mee