Het werken met testen lijkt een integraal onderdeel van loopbaancoaching. Toch zijn er veel loopbaancoaches die kritische kanttekeningen plaatsen bij het werken met testen en er geen gebruik van maken in hun loopbaanbegeleiding. Ook onder coachees hoor je enthousiaste verhalen en kritische geluiden. Waar zijn die verschillende geluiden op gebaseerd?
In dit blog geef ik je inzicht in de voors en tegens van het werken met testen in loopbaancoaching en beschrijf ik een aantal belangrijke aandachtspunten om het werken met een test succesvol te maken.
Het enthousiasme over het werken met testen
Een test is een gestructureerd hulpmiddel voor het verwerven van zelfinzicht. De uitslagen van de test worden doorgaans overzichtelijk weergegeven, soms in een uitgebreid rapport, en vaak gekoppeld aan een model of theoretisch kader.
Hierdoor levert een test inzichten op die een belangrijke basis kunnen leggen voor het loopbaantraject. Wanneer gebruik wordt gemaakt van een aantal, elkaar aanvullende, testen ontstaat een mogelijk loopbaanperspectief voor de coachee.
Voor de coachee voelt de test vaak als een verrijkend kadootje en/of als een confronterende spiegel, die houvast geeft bij het zetten van loopbaanstappen. Voor de loopbaancoach biedt de uitslag van de test vaak concrete input voor vervolgstappen in het loopbaantraject of voor het geven van loopbaanadvies.
Word Noloc erkend Loopbaancoach
En ook coach op Europees erkend Practitioner niveau
In onze Noloc erkende Post-HBO Loopbaancoach Opleiding leer je loopbaanontwikkeling begeleiden op de bovenstroom en de onderstroom en leer je coachen op Europees erkend Practitioner niveau.
De kritische geluiden over het werken met testen
Het nadeel van deze heldere informatie uit de test(en) is dat de informatie over de coachee uit de test komt en niet uit de coachee zelf. Het beantwoorden van de loopbaanvraag speelt zich dan voornamelijk buiten de coachee af.
Dat maakt dat ‘eigenaarschap’ een belangrijk aandachtspunt is. Maakt de coachee een loopbaankeuze ‘omdat dit volgens de testuitslag een goede keuze is’, of omdat de coachee van binnenuit voelt dat dit een passende loopbaankeuze voor hem is?
De kritische geluiden over testen gaan grotendeels over het ontbreken van een verbinding tussen de testuitslag en de binnenwereld van de coachee, over het niet of nauwelijks bespreken van de testresultaten, of over het ontbreken van follow-up naar de praktijk.
Nader bekeken richten de kritische geluiden zich dus minder op het gebruik van testen, maar vooral op de manier waarop de testen worden ingezet en begeleid tijdens de loopbaangesprekken.
Belangrijke aandachtspunten bij het werken met testen tijdens loopbaancoaching
Bij het werken met één of meerdere testen tijdens een loopbaantraject is het van belang om de informatie uit de testen te verbinden met de binnenwereld van de coachee, zodat de coachee eigenaar wordt van de testuitslag en actief betrokken is bij de follow-up van de test. De door Norman E. Amundson ontwikkelde aandachtspunten, werkwijze en werkvormen voor ‘Active engagement’ zijn hierbij van cruciaal belang. Deze aandachtspunten zijn:
- Houd het coachcontract in beeld
- Activeer de zelfreflectie van de coachee
- Verbind de testuitslagen met de arbeidsmarkt
Het coachcontract in beeld houden
Zorg in het intakegesprek voor een duidelijke formulering van de doelen van de coachee voor het loopbaantraject. Belangrijk aandachtspunt hierbij is dat de coachee eigenaar is van zijn ontwikkelings- en loopbaandoelen.
Leg bij de introductie van de test meteen een link met deze doelen, en koppel de testuitslagen aan de loopbaanvraag van de coachee. Zo krijgt de coachee niet alleen inzicht in de uitslagen van de test, maar weet hij ook hoe de testuitslagen hem kunnen helpen bij het realiseren van zijn ontwikkelings- en loopbaandoelen. Hierdoor wordt de coachee geactiveerd om met de testuitslagen aan de slag te gaan.
Zelfreflectie van de coachee activeren
Een test kan er toe leiden dat de coachee passief wordt in het reflecteren op zichzelf; er is immers al een uitslag van de test. Je kunt de test echter ook gebruiken als een beginpunt voor zelfreflectie.
Als je de coachee een test laat maken, is het daarom van belang om de coachee te laten reflecteren op de uitslag van de test. Hierdoor wordt hij meer eigenaar van de testresultaten en staat hij bewust stil bij de impact van de testresultaten op zijn loopbaanvraag. Je kunt hiervoor reflectievragen gebruiken als:
- Wat herken je van jezelf in de uitslag van de test? Wat herken je niet?
- Welke gevoelens roept de testuitslag bij je op?
- Waar heb je vragen over?
- Wat zijn de belangrijkste inzichten die je meeneemt uit deze test?
- Hoe ga je je inzichten verwoorden in je Persoonlijk en Professioneel Profiel?
- Wat wil je, op basis van deze testuitslagen, nog verder onderzoeken bij jezelf?
- Welke inzichten geeft deze test je over je loopbaanvraag?
Door de coachee op deze manier te activeren tot zelfreflectie worden de testuitslagen meer van hemzelf, waardoor hij ze bewuster kan meenemen in zijn loopbaanstappen.
De testuitslagen verbinden met de arbeidsmarkt
Veel testen zijn gericht op inzicht krijgen in jezelf, zoals in je sterke en zwakke kanten, in je waarden en drijfveren, of in je werkvoorkeuren. Het bespreken en eigen maken van de zelfinzichten uit de test voelt voor de coachee vaak als een kadootje.
Voor een succesvol loopbaantraject is het van belang om je begeleiding niet op dit punt te stoppen, maar om de coachee te helpen om zijn inzichten uit de test te verbinden met de loopbaankansen in zijn organisatie of op de arbeidsmarkt. Je kunt hierbij denken aan thema’s als:
- Welke taken passen goed bij mijn kwaliteiten en competenties?
- Welke functies matchen met mijn loopbaanwaarden?
- Wat betekenen mijn werkvoorkeuren voor mijn loopbaankeuzes?
De testuitslag bespreken: wees loopbaancoach én loopbaanadviseur
Bespreek de uitslagen van een test of vragenlijst altijd tijdens een loopbaangesprek. Wanneer de coachee een test heeft gedaan waar een uitgebreid rapport bij hoort, neem je het rapport stap voor stap met je de coachee door. Hierbij kun je
- Uitleg geven over het betreffende deelthema
- Vertellen wat jou vooral opvalt in het deelthema
- Aandacht geven aan de emoties die de test bij de coachee oproept
- De vragen van de coachee beantwoorden
Maar vergeet vooral niet om ook hierbij de coachee te activeren om te reflecteren op zichzelf en zijn bewustzijn te vergroten. Wissel je eigen input als loopbaancoach daarom voortdurend af met vragen als
- Wat herken je hiervan (niet) bij jezelf?
- Heb je hier nog vragen over?
- Wat roept dit bij je op?
- Hoe is het om je dit bewust te worden?
Zorg dus altijd voor 2-richtingsverkeer in het gesprek en zoek een passende mix tussen je rol van loopbaanadviseur en je rol van loopbaancoach.
Wil je meer leren over loopbaancoaching?
In onze Noloc erkende Post-HBO Opleiding Loopbaancoaching met Ziel en Zakelijkheid word je een professioneel loopbaancoach én een vakbekwaam coach op Europees NOBCO-EMCC practitioner niveau. Hierdoor kun je een loopbaantraject opzetten en begeleiden in alle fasen van een loopbaantraject én kun je coachen op de bovenstroom en onderstroom van een loopbaanvraag.
Je krijgt een toolbox aan loopbaaninstrumenten en coachingsmethodieken waarmee je de coachee kunt begeleiden naar een baan die past bij zijn passie en eigenheid.
Meer over loopbaancoaching?
Nieuwsgierig naar meer inspiratie, kennis en praktische handvatten voor loopbaancoaching? Lees dan:
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en artikelen op onze Kennisbank voor coaches, trainers en teamcoaches.
Toolbox voor coaches, trainer en teamcoaches
Meer tools vind je op onze kennisbank onder de Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches. Zoals:
Opleidingen over loopbaancoaching
Zoek je een opleiding waarin je meer leert over loopbaancoaching? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:
Praat mee