Hét recept voor proactief handelen

Wat is proactief handelen?

Iemand die proactief handelt legt het beginpunt van zijn handelen bij zichzelf en laat zich hierbij leiden door zijn persoonlijke waarden.

Ik maak zelf onderscheid tussen situaties waarin je zelf het initiatief neemt en situaties waarin je reageert op het initiatief van iemand anders:

Zelf initiatief nemen

Dit vraagt dat je je bewust bent van wat voor jou belangrijk is in jouw leven: wat zijn jouw kernwaarden en wat zijn jouw persoonlijke doelstellingen in je werk en leven?

Als proactief persoon neem je de verantwoordelijkheid voor je eigen leven: Jij neemt initiatief, maakt keuzes en werkt actief aan het realiseren van de door jezelf geformuleerde doelstellingen. Hierdoor voel je je geïnspireerd en heb je plezier in wat je doet.

Reageren op het initiatief van een ander

Alhoewel dit wellicht gemakkelijker lijkt, vraagt dit een grotere alertheid en bewustzijn van uw eigen handelen. In communicatie geldt het onbewuste mechanisme:

Actie = Reactie

• Wanneer de ander je iets enthousiast vertelt, is de kans groot dat je automatisch ook enthousiast wordt.
• Wanneer de ander boos op je is, zal er spontaan weinig openheid en begrip in je reactie doorklinken.

Dit zijn veelal onbewuste reacties en daarmee reactief gedrag.

Alhoewel we snel geneigd zijn ons handelen te verklaren met “Ik reageer zo, omdat hij …., en daardoor had ik geen keuze.” is dit toch niet het geval.

Proactief handelen houdt in dat je je realiseert dat je ten alle tijden de keuze heeft hoe je wilt handelen. Tussen het gedrag van de ander (ACTIE) en jouw reactie hierop zit een keuzemoment. De kunst is om je hiervan bewust te worden zodat je controle krijgt over je eigen gedrag:

Actie + Keuze = Proactie

Persoonlijke Coaching

Versterk je proactiviteit en leer handelen vanuit je waarden

Leer je kernwaarden en je 'rode knoppen' kennen. Onderzoek je emoties en doorbreek je patronen!

Meer informatie

Drie reflectie opdrachten voor meer proactiviteit

Proactief handelen vraagt in eerste instantie om bewustzijn. Daarom geef ik je hier een drietal reflectieopdrachten die u kunnen helpen op uw proactiviteit te vergroten:

1. Bepaal je kernwaarden

Bepaal drie tot zes kernwaarden die voor jou persoonlijk heel belangrijk zijn in je leven.
In hoeverre komen je kernwaarden tot uitdrukking in jouw werk? Welke acties kun je ondernemen om meer in overeenstemming met je kernwaarden te werken?

2. Bepaal uw persoonlijke doelen

Bepaal voor elk van de onderstaande levensgebieden je belangrijkste persoonlijke doel:

• Lichaam of gezondheid
• Relaties of gevoelsleven
• Werk of prestaties
• Geld of bezit
• Innerlijk leven of uw verhouding tot de natuur, spiritualiteit, de kosmos

Op welke doelen neem je actief initiatief? Welke doelen geef je te weinig tijd en aandacht? Welke keuzes brengt het realiseren van deze doelen met zich mee?

3. Onderzoek uw reactiviteit

Neem twee situaties uit de afgelopen week in gedachten waarin je achteraf gezien reactief hebt gehandeld. Dat wil zeggen: niet in overeenstemming met je kernwaarden.

• Waardoor handelde je reactief?
• Hoe zou je proactieve handelswijze eruit hebben gezien?
• Wil je nog iets ondernemen om je reactieve gedrag te corrigeren?
• Wat kunt je een volgende keer doen om je niet te laten verleiden tot reactief gedrag?

Schrijf uw eigen recept

Bruno-Paul de Roeck beschrijft in zijn boek ‘Recepten om in de puree te raken’ een originele methode om je bewust te maken van je eigen patronen.

Ik wil je graag uitnodigen om deze methode toe te passen om je eigen reactiviteit aan de kaak te stellen: Schrijf jouw eigen recept om niet proactief te handelen. Beschrijf hierin zo gedetailleerd mogelijk hoe je dat – meestal onbewust – doet. Dit doe je in de stijl van een kookrecept, zodat iemand anders die dit recept precies zo uitvoert op exact dezelfde manier reactief wordt als jij zelf.

Als je durft: lees dit recept dan aan iemand voor waar je een goede band mee heeft en ervaar het effect.

Eet smakelijk!

Meer over Coachend leidinggeven

Nieuwsgierig naar meer inspiratie, kennis en praktische handvatten voor Coachend leidinggeven? Lees dan:

• 5 tips om coachend leiding te geven aan gedragsverandering
• Coachend leidinggeven aan de onderstroom van veranderingsprocessen
• De fundamentele toestand van leiderschap

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en artikelen op onze Kennisbank voor coaches, trainers en teamcoaches.

Toolbox voor coaches, trainer en teamcoaches

Meer tools vind je op onze kennisbank onder de Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches. Zoals:

• Toolbox Coaching theorie
• Toolbox Werkvormen teamcoaching
• Toolbox Coachingsmethodieken

Opleidingen over Coachend leidinggeven

Zoek je een opleiding waarin je meer leert over Coachend leidinggeven? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:

• Cursus Praktische Coachingsvaardigheden
• Training Teamcoaching en Groepsdynamica