Team Interventie: Leercyclus van Kolb

De Leercyclus van Kolb biedt een bruikbaar kader voor team interventies gericht op het inoefenen van samenwerkingsvaardigheden.

Wat levert de Leercyclus van Kolb in Teamcoaching op?

In teamcoaching komt het regelmatig voor dat het team een samenwerkingsvaardigheid onvoldoende in de vingers heeft. Het gaat daarbij om samenwerkingsvaardigheden als elkaar aanspreken, feedback ontvangen, open overleggen of conflicthantering.
Om de samenwerkingsvaardigheid tijdens de teamcoaching op zo’n manier in te oefenen dat het team deze vaardigheid ook écht in de praktijk gaat inzetten, is de leercyclus van Kolb een behulpzaam model.
Wanneer je in je teamcoaching interventies de hele leercyclus van Kolb doorloopt met betrekking tot de samenwerkingsvaardigheid, hebben de teamleden

• Inzicht in hun eigen gedrag en het effect daarvan (Observeren en reflecteren)
• Kennis van een theoretisch kader met betrekking tot de samenwerkingsvaardigheid (Verkennen van theorie)
• Lastige deelvaardigheden van de samenwerkingsvaardigheid ingeoefend (Actief experimenteren)
• De vaardigheid concreet ingezet in een samenwerkingsoefening tijdens je teamcoaching (Concreet ervaren).

Figuur: De Leercyclus Kolb in Teamcoaching

De Leercyclus Kolb in Teamcoaching Programma’s

In de meeste teamcoaching programma’s ontbreken één of meerdere stappen in de leercyclus van Kolb. Hierdoor mist het programma zijn impact en blijft de daadwerkelijke gedragsverandering uit.
Je team interventies met de Kolb Leercyclus dienen daarom gericht te zijn op het doorlopen van alle 4 de leerstappen. Elke leerstap vraagt andere teamcoaching interventies. Zo is de team interventie ‘het overdragen van kennis’ een heel andere team interventie dan ‘het inoefenen van een nieuwe vaardigheid’, ‘het team laten reflecteren op de inzet van de samenwerkingsvaardigheid’ of ‘het inzetten van de vaardigheid in de teamsamenwerking.

Hieronder beschrijf ik 3 veel voorkomende valkuilen bij het inzetten van de Leercyclus Kolb in Teamcoaching.

Valkuil 1 van Leercyclus van Kolb : Alleen kennis en inzicht
Veel team interventies zijn gericht op kennis en inzicht. De teamcoach draagt dan theorie over, de teamleden reflecteren op hun eigen handelen (bijvoorbeeld aan de hand van een test) en wisselen hun inzichten uit in het team. Binnen de leercyclus van Kolb is de teamcoaching dan gericht op reflecteren en het verkennen van theorie.
Het effect van deze aanpak is dat er meer begrip voor elkaar ontstaat. Dus zeker geen onverdienstelijke opbrengst. Inzicht zonder handeling, geeft echter geen verandering.

Deze methodiek effectief leren begeleiden?

Verdiep je impact als teamcoach!

Leer teams groepsdynamisch en systemisch coachen op boven- en onderstroom, werk diepgaand aan je dienende plek als teamcoach.

Bekijk Opleiding Systemisch Teamcoach

Valkuil 2 van Leercyclus van Kolb: Lekker veel actie
De tegenpool van valkuil 1 is heel veel actie. De teamcoach geeft dan beperkte theorie en heeft vervolgens een actieve oefening waarin de teamleden de samenwerkingsvaardigheden gaan inzetten. Veel ‘doen’ is echter niet hetzelfde als veel ‘leren’.
De teamcoaching interventies krijgen in deze variant heel veel meer impact wanneer tijdens de ‘doe-oefening’ time-outs worden ingelast. In een krachtige time-out reflecteren de teamleden op het inzetten van de samenwerkingsvaardigheden en het effect hiervan op de teamsamenwerking.
Binnen de Leercyclus van Kolb voeg je je teamcoaching programma dan ‘observeren, reflecteren’ toe aan ‘concreet ervaren’. Als je dan daarvoor ook al wat theorie hebt overgedragen, is de belangrijkste missing link in je teamcoaching interventies het inoefenen van de vaardigheid waar het nu juist om gaat.

Valkuil 3: De missing link van Leercyclus Kolb
De grote missing link die ik zie in bijna alle training en teamcoaching programma’s voor het inoefenen van vaardigheden, is juist het inoefenen van die vaardigheid.
Kennis hebben over de vaardigheid met een inzichtelijk theoretisch kader, is niet hetzelfde als de vaardigheid onder de knie hebben.
Het doen van een actieve oefening mist zijn kracht, als de teamleden qua vaardigheden blijven doen wat ze altijd deden, omdat ze niet vaardig genoeg zijn om het anders te doen.

Teamcoaching versterken met actief experimenteren in Leercyclus Kolb

De fase van ‘actief experimenteren’ in de Leercyclus van Kolb bestaat in Teamcoaching doorgaans uit korte oefeningen van zo’n 20 tot 30 minuten. Zo’n oefening is gericht op het aanleren van de vaardigheid, die zo ontbreekt in de teamsamenwerking. Omdat de teamleden deze vaardigheid niet beheersen, zijn je team interventies gericht op de teamleden ‘bij de hand nemen’ om de vaardigheid in de vingers te krijgen.
Dergelijke oefeningen zijn doorgaans gericht op kleinere deelvaardigheden, zoals open vragen stellen, gevoelsreflecties geven, waarneming benoemen in plaats van interpretatie geven, standpunten uitvragen naar belangen.

Ontwikkelingspunt voor jou als Teamcoach / Teamtrainer

Maak een teamcoaching programma waarin je de gehele Leercyclus Kolb doorloopt. Welke deelvaardigheid ga je inoefenen bij ‘actief experimenteren’?

Meer leren?
Wil je meer leren over het ontwikkelen van training- of teamcoaching programma’s gericht op het inoefenen van communicatieve of samenwerkingsvaardigheden? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen

• Post-HBO Opleiding Systemisch Teamcoach en Teamtrainer
• Post-HBO Trainer Opleiding: Trainen met Ziel en Zakelijkheid
• Post-HBO Opleiding Trainer-Coach met Ziel en Zakelijkheid 

Kom kennismaken met onze visie en werkwijze in de gratis introductieworkshop Systemisch Teamcoachen (bedoeld voor teamcoaches) of de gratis introductieworkshop Trainen met het Stermodel (bedoeld voor trainers).

Meer tools voor trainers, coaches en teamcoaches

• Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches
• Overzicht van alle methodieken voor teamcoaches
• Overzicht van alle methodieken voor trainers
• Overzicht van alle methodieken voor coaches

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en e-learnings voor coaches, trainers en teamcoaches.

Tip: lees ook de e-learnings De 4 Leerstijlen van Kolb, De Leercirkel van Kolb, Zicht op Eigen Leerstijl en Zicht op je eigen leerproces