Voorbeelden van mechanismen tussen coach en coachee
Sommige coaches coachen vanuit de vooronderstelling dat de coachee kwetsbaar is en dat je daarom voorzichtig moet interveniëren. Ze zijn gericht op ondersteuning en voelen zich verantwoordelijk voor de groei en ontwikkeling van de coachee.
Bij een dergelijke coachhouding ligt de valkuil op de loer dat je als coach het eigenaarschap van het leerproces weghaalt bij de coachee waardoor hij zich minder zal ontwikkelen.
Omgekeerd zijn er ook coachees die het maar wat goed uitkomt als vooral de coach aan het werk is tijdens de coaching. De coachee wordt niet te veel met zichzelf geconfronteerd en kan lekker achteruit leunen.
Dergelijke mechanismen worden samengevat in de reddersdriehoek:
De werking van de reddersdriehoek
De reddersdriehoek (afkomstig uit de Transactionele Analyse) beschrijft een mechanisme dat zich afspeelt tussen twee personen die wisselen tussen drie posities: de redder, het slachtoffer en de aanklager.
De coach als redder
Binnen een coachingsrelatie is de meest voorkomende positiestelling dat de coach de redder is en de coachee het slachtoffer wordt.
Het redden van de coach kan zich uiten op verschillende manieren, zoals:
Coach Opleiding: Coachen met Ziel en Zakelijkheid
Coachen op de boven- én onderstroom!
Je leert een palet aan verdiepende en resultaatgerichte coaching methodieken en werkt intensief aan je persoonlijke ontwikkeling als coach.
NOBCO en LVSC erkende opleiding
De coach als aanklager
Wanneer de coach een tijdlang heeft ‘zitten redden’ kan hij wisselen naar de positie van de aanklager. Hij gaat de coachee dan bijvoorbeeld verwijten dat hij niets doet met alle gegeven adviezen.
De coach als slachtoffer
Het kan ook zijn dat de coach radeloos uitroept dat hij ook niet meer weet wat hij met de coachee aanmoet; hij is dan naar de slachtofferpositie gegaan.
In alle gevallen kan de coachee (onbewust) kiezen, vanuit welke positie hij op het nieuwe gedrag van de coach gaat reageren. De moraal van de reddersdriehoek is dat de coach en coachee samen in het gedragsrepertoire van de drie posities gevangen blijven.
De opbrengst van de reddersrol voor de coach
De positie van de redder lijkt op het eerste gezicht een onaantrekkelijke positie voor de coach: U bent hard aan het werk en stopt veel energie in uw coachee.
Waarom zitten dan zoveel coaches minstens een deel van de coachingstijd in de reddersrol?
Op een onzichtbaar niveau zijn de opbrengsten gigantisch: uw coachee is namelijk heel blij en enthousiast over
- uw onuitputtelijke geduld en aandacht
- uw bruikbare adviezen
- uw invoelingsvermogen
- uw deskundigheid
- uw….
Met andere woorden: u als coach oogst als redder veel waardering en erkenning. En daarmee worden veel onbewuste, emotionele behoeften vervuld (tegenoverdracht).
Op een onzichtbaar niveau loont het daarmee zeer de moeite om als coach de redder uit te hangen!
Doorbreek het patroon: Geef uw coachee het volledige eigenaarschap
Op gedragsniveau blijft de positiewisseling binnen de reddersdriehoek in stand doordat de coach en coachee verantwoordelijkheden van elkaar (laten) overnemen.
Als u als coach het patroon wilt doorbreken zult u de coachee het volledige eigenaarschap voor zijn groei en ontwikkeling moeten (terug)geven.
Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Want bent u bereid om daarmee het risico te lopen dat uw coachee dan in eerste instantie minder enthousiast over u is? Kunt u zichzelf voldoende waardering en erkenning geven, zodat u vrij bent in de interventiekeuze tijdens uw coaching?
Een mooi thema om eens te bespreken in uw intervisiegroep met collega-coaches?
Meer over Coachen
Nieuwsgierig naar meer inspiratie, kennis en praktische handvatten voor coachen? Lees dan:
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en artikelen op onze Kennisbank voor coaches, trainers en teamcoaches.
Toolbox voor coaches, trainer en teamcoaches
Meer tools vind je op onze kennisbank onder de Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches. Zoals:
Opleidingen over Coachen
Zoek je een opleiding waarin je meer leert over coachen? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:
Praat mee