Als trainer kun je gemakkelijk te gefocust zijn op de inhoud van je training of op je trainingsprogramma. Je deelnemers raken dan wat uit beeld. Snappen ze het nog? Zijn ze nog aangehaakt en geïnteresseerd? Hebben ze vragen? Interactie is een sleuteloplossing bij dit soort dilemma’s. In dit blog vindt je inspiratie voor het inzetten van een gevarieerd palet aan interactie vormen in je training.
In dit blog beschrijf ik 11 Interactie vormen voor Trainers. Interactie vormen voor trainers zijn manieren waarop je deelnemers activeert om kennis te verwerken. Er zijn interacties tussen trainer en deelnemer, en tussen deelnemers onderling. Interactie vormen helpen je als trainer om je training leerzamer en levendiger te maken.
Als trainer kun je gemakkelijk te gefocust zijn op de inhoud van je training of op je trainingsprogramma. Je deelnemers raken dan wat uit beeld. Snappen ze het nog? Zijn ze nog aangehaakt en geïnteresseerd? Hebben ze vragen?
Interactie is een sleuteloplossing bij dit soort dilemma’s. In dit blog vindt je inspiratie voor het inzetten van een gevarieerd palet aan interactie vormen in je training.
Interactie kost tijd. Hierdoor kun je minder thema’s behandelen tijdens je training, en dat lijkt een nadeel. Het goede nieuws is echter dat de thema’s díe je behandelt heel veel beter beklijven. Minder input van de trainer is dan gek genoeg meer leerrendement voor de deelnemers.
Tijdens een training kan er interactie plaatsvinden tussen de trainer en de deelnemers, en tussen deelnemers onderling. Interactie maakt je training levendiger, doordat je de deelnemers actiever aan het leren zet. Effectieve interactie stimuleert de betrokkenheid van je deelnemers en vergroot het leerrendement van de training.
Word Vaardigheidstrainer en Trainer Persoonlijke Ontwikkeling
NOBTRA erkende opleiding waarin je leert trainen op de bovenstroom en onderstroom, en je persoonlijke impact als trainer vergroot.
Leer het trainersvak!
Interactie kan eenvoudig door tijdens je kennis overdracht regelmatig bij je deelnemers te checken of je verhaal duidelijk is, en of er vragen zijn. Je geeft de deelnemers dan als het ware even adempauze en als trainer weet je zeker dat je deelnemers ‘mee kunnen’ naar het volgende onderdeel.
Een uitgebreide variant van interactie is bijvoorbeeld het aanzwengelen van een discussie tussen de deelnemers onderling over de toepassing van de behandelde kennis in hun werkpraktijk.
Om je te ondersteunen bij het vormgeven aan de interactie in je trainingen, beschrijf ik in dit blog 11 interactie vormen voor trainers. Je kunt deze interactie vormen toepassen in vele Werkvormen tijdens je Training, zoals de Werkvorm Alle golflengten, de Werkvorm Niveaus in communicatie, de Werkvorm Krachtig leiderschap of de Werkvorm Herkaderen.
Er is niet één beste interactie vorm. Elke vorm heeft zijn voor- en nadelen. Het is aan te raden om tijdens je training te variëren in interactie vormen.
De trainer is alleen aan het woord. Dit kan zinvol zijn wanneer je complexe kennis moet overdragen. Vergeet niet om ook deze interactievorm af te wisselen met andere vormen van interactie. Een trainer die vooral aan het zenden is, is eigenlijk meer docent dan trainer.
De trainer presenteert zijn verhaal en geeft daarna gelegenheid om vragen te stellen. Alle onduidelijkheden over de theorie en vragen over de toepassing in de praktijk worden dan achteraf toegelicht. Het risico is dat voor veel deelnemers de training pas begint vanaf de vragenronde, omdat de stof dan pas voor ze gaat leven.
De trainer stelt een vraag aan een deelnemer die hij zelf aanwijst. De deelnemer praat naar de trainer bij het beantwoorden van de vraag. De trainer stelt vervolgens een vraag aan een andere deelnemer. Zo heb je als trainer veel controle op de inhoud en op het verloop van de interactie. Nadeel is dat deelnemers die geen vraag krijgen passief kunnen worden. Er is geen interactie tussen de deelnemers onderling.
De trainer stelt een vraag aan de hele groep en laat vrij wie wil antwoorden. De trainer laat meerdere deelnemers de vraag beantwoorden. De deelnemers praten naar de trainer bij het beantwoorden van de vraag. Zo houdt de trainer controle, terwijl alle deelnemers aangesproken worden met de vraag. Er is geen of weinig interactie tussen de deelnemers onderling.
De trainer vraagt tijdens of aan het eind van zijn presentatie aan alle deelnemers: ‘Zijn er vragen?’. Elke deelnemer is vrij om zijn vragen te stellen. De trainer beantwoordt de vragen, totdat alle onduidelijkheden zijn opgehelderd. Bij deze interactievorm weet de trainer vooraf niet of er nog vragen zijn en bij welke deelnemers.
Een deelnemer stelt een vraag aan de trainer tijdens zijn presentatie. De trainer beantwoordt de vraag. De deelnemers zullen meer tussentijdse vragen stellen, wanneer je als trainer vanuit een open houding en in verbinding met je deelnemers je verhaal vertelt. Dit vraagt van de trainer dat hij tijdens zijn presentatie flexibel kan schakelen tussen zijn eigen verhaal en de vragen van de deelnemers.
Wanneer een deelnemer een vraag of praktijkervaring inbrengt, kun je de interactie verbreden naar de hele groep in plaats van zelf als trainer direct te reageren. Je kunt dit bijvoorbeeld doen door vragen als ‘Wie herkent dit in zijn eigen praktijk?’, ‘Bij wie leeft deze vraag nog meer?’ of ‘Wie heeft hier een voorbeeld van?’.
Een deelnemer stelt een vraag en de trainer vraagt aan de groep wie deze vraag kan beantwoorden. Wanneer het antwoord niet helemaal correct of sluitend is, kun je meerdere deelnemers de vraag laten beantwoorden. Het kan zijn dat verschillende deelnemers verschillende antwoorden geven op de vraag. Hierdoor is de hele groep aan het leren over de ingebrachte thematiek. Indien nodig, geef je uiteindelijk zelf het juiste antwoord.
Maak kennis met onze werkwijze en trainersopleiding!
Je maakt kennis met een aantal thema's van het trainersvakmanschap en krijgt inzicht in wat onze trainersopleiding voor jou kan betekenen.
De trainer geeft de groep een gerichte discussieopdracht om de overgedragen kennis te verwerken. De trainer is procesbegeleider van de discussie. De valkuil is dat de trainer mee gaat discussiëren over de inhoud. De kracht van de groepsdiscussie is dat de deelnemers van en met elkaar leren. Zorg in eerste instantie vooral dat iedereen mee doet met de discussie en dat uitgebreide verhalen worden gefocust.
De deelnemers gaan spontaan zelf met elkaar in gesprek over de theorie en de toepassing in de praktijk. De trainer geeft sturing aan de interactie, zodat deze doelgericht en leerzaam blijft. De kunst voor de trainer is om te bepalen wanneer je ruimte geeft aan de discussie en wanneer je afkapt. Houd ook oog voor veel en weinig praters, en verbreed de discussie waar zinvol naar de hele groep.
Gebruik werkvormen voor het interactief overdragen van kennis, zoals de Werkvorm Het Onderwijsleergesprek, de Werkvorm Rode kaart of de Werkvorm Praktijkcasus. Deze activerende werkvormen helpen de deelnemers om de nieuwe inzichten te verdiepen, te verwerken en toe te passen de praktijk. Daarnaast brengen ze meer afwisseling en dynamiek in je training.
Trainers zijn niet altijd enthousiast over het faciliteren van interactie in hun trainingen. Doceren en je kennis overdragen in een gestructureerde monoloog heeft bijvoorbeeld het voordeel dat je als trainer alles onder controle hebt. Jij bepaalt wat je vertelt, op welke manier je je kennis overbrengt en hoe lang de verschillende trainingsonderdelen duren. Hoe minder inbreng van deelnemers, hoe minder onverwachte situaties en hoe meer je jóuw programma kunt afwerken in de daarvoor geplande tijd.
Er zijn echter ook trainers die een soort van verslaafd zijn aan interactie en deze alle ruimte geven. Ze houden van het contact met de deelnemers en vinden het heerlijk om tijdens hun programma veel te improviseren. Deze trainers moeten juist leren om te structureren en de rode draad van de training vast te houden. Met welke wensen en vragen van de deelnemers beweeg je mee en welke kap je af? Wanneer geef je ruimte aan discussie en wanneer moet je als trainer zelf duidelijkheid geven?
Zinvolle interactie tijdens je training vraagt dat de trainer enerzijds doelgericht leiding geeft aan de interactie, en anderzijds in verbinding is met de deelnemers.
Nieuwsgierig naar meer inspiratie, kennis en praktische handvatten voor trainen? Lees dan:
Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en artikelen op onze Kennisbank voor coaches, trainers en teamcoaches.
Meer tools vind je op onze kennisbank onder de Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches. Zoals:
Zoek je een opleiding waarin je meer leert over Interactie vormen? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:
Op 25 september 2015 verkoos de NOBTRA (Nederlandse Orde voor Beroepstrainers) Silvia Blankestijn tot Trainer van het Jaar…
Een inspirerend Train de Trainer Programma zorgt voor een groter leerrendement in de trainingen van je organisatie. Lees…
Je wordt gemakkelijk Trainer NOBTRA met de Post-HBO Trainer Opleiding Trainen met Ziel en Zakelijkheid van Blankestijn &…
Hoe zorg je er als trainer of workshopleider voor dat je deelnemers maximaal gaan leren in de oefeningen…
Praat mee