Familieopstelling Ballast en Teruggave

De familieopstelling Ballast en Teruggave is van toepassing wanneer de coachee taken en verantwoordelijkheden op zich neemt, die niet bij zijn rol en plek horen.

Doelen van de familieopstelling Ballast en teruggave

• De coachee onderzoekt welke systemische ballast hij draagt en van wie, in relatie tot zijn coachvraag.
• De coachee maakt een helende beweging door de ballast die niet van hem is, terug te geven aan degene van wie het wel is.

Ballast vanuit systemisch perspectief

Systemisch gezien betekent ballast dat je iets draagt dat niet van jou is, maar van iemand anders. Vaak nemen kinderen taken en verantwoordelijkheden op zich uit liefde voor hun ouders. Soms neemt een jonger kind de taak van een oudere broer of zus over. De orde binnen het systeem is door een dergelijke rolwisseling verstoord.
In veel gevallen voelt de ballast niet als een belasting doordat je bent gewend om het te dragen. Bovendien krijgt je er (veel) waardering voor, en ‘help’ je de ander.
Wanneer je gaat werken met ballast en er bewustwording op ontstaat, kun je de ballast vaak fysiek voelen, en hier een vorm, materiaal en gewicht bij associëren.
Door het dragen van taken en verantwoordelijkheden van een ander, neem je niet volledig je eigen plek en sta je minder in je eigen kracht.

Het patroon van ballast herhaalt zich gemakkelijk in je huidige rol, functie of de plek die je inneemt in een systeem. Wanneer de coachee (of zijn omgeving) last heeft van het patroon, kan dit leiden tot een coachvraag.

Vooronderzoek familieopstelling Ballast en teruggave
De familieopstelling Ballast en teruggave begint met het onderzoeken van de ballast van de coachee. De coachvraag geeft hier meestal al richting aan.

• Onderzoek welke ballast de coachee precies draagt: uit welke taken, verantwoordelijkheden, droom, gevoelens, levensvreugde, … bestaat de ballast?
• Doorgaans is al snel duidelijk bij wie dit pakketje echt hoort. Wees hier duidelijk over.
• Vraag de coachee om zijn ballast te visualiseren als een symbool. Dit kan bijvoorbeeld een blok beton zijn, en zware steen, een ijzeren balk, … Vraag ook naar een inschatting van hoe groot en hoe zwaar zijn ballast is.

Opleiding Systemisch Coachen met Familieopstellingen

Verdiepende vervolgopleiding voor coaches!

Je ontwikkelt essentiële systemische vaardigheden, krijgt kennis en inzicht in de belangrijkste systemische kaders en leert familieopstellingen vakbekwaam begeleiden.

Bekijk de Opleiding Systemisch Coachen

Systemische onderzoek van de ballast
Onderzoek het patroon van ballast met systemische vragen, gekoppeld aan de 3 systemische wetmatigheden:

Balans in geven en nemen

• Wat levert het je op om deze ballast te dragen? (er is altijd secundaire ziektewinst in een patroon)
• Wat kost het je om deze ballast te dragen?
• Wat zou het je kosten als je deze ballast niet meer zou dragen?

Erbij horen

• Aan wie of wat ben je loyaal door het dragen van deze ballast?
• Aan wie of wat ben je niet loyaal door het dragen van deze ballast?
• Wat of wie sluit je in door het dragen van deze ballast?
• Wat of wie sluit je uit door het dragen van deze ballast?

Ordening

• Bij welke functie of plek in de organisatie hoort deze ballast echt?

Algemeen

• Welk probleem wordt niet zichtbaar doordat jij deze ballast draagt?

Familieopstelling Ballast en teruggave
De helende beweging die hoort bij het doorbreken van het patroon van ballast is teruggave. Hierbij geeft de coachee liefdevol terug aan de ander wat van hem/haar is en niet bij de coachee hoort. Dit is een helende beweging voor de coachee en voor het gehele systeem.
Teruggave kan gepaard gaan met weerstand en emoties als schuld, boosheid, angst en levert uiteindelijk opluchting, eigen ruimte/eigen plek en kracht op.

Bij deze familieopstelling representeer je als coach degene aan wie de ballast toebehoort. De coachee is zichzelf.

• Vraag de coachee om het symbool van zijn ballast nogmaals te visualiseren, en dit fysiek voluit te voelen. Soms kun je hiervoor een echt voorwerp of bijvoorbeeld een stapel boeken gebruiken. Een symbool maakt het makkelijker om de teruggave te voelen.
• Nodig de coachee vervolgens uit om de ballast heel bewust terug te geven aan degene die het toebehoort, zodat hij deze beweging in al zijn vezels voelt. Wanneer er een symbool voor de ballast is, kan dit symbool worden teruggegeven aan de ‘eigenaar’.
• Nodig de coachee uit om bij het teruggeven van de ballast hardop een (variant) van onderstaande helende zinnen uit te spreken.
• Neem de tijd om gewaar te zijn, zowel de coachee als de representant.
• Vraag de coachee om zijn fysiek en emotioneel gewaarzijn te verwoorden.
• Vertel als representant wat jij fysiek en emotioneel bij jezelf gewaar bent.
• Kijk wat er nog nodig is om deze familieopstelling af te sluiten.

Helende zinnen bij Familieopstelling Ballast en Teruggave

• “Ik heb het met liefde voor je gedragen. Het is van jou, daarom geef ik het aan je terug. Het is aan jou wat je ermee doet.”
• “Dit is niet voor mij, maar van jou. Ik heb dat niet nodig en ik wil het ook niet. Ik geef het aan je terug.”
• “Ik droeg het mijn hele leven voor jou en ik betaalde er een hoge prijs voor. Nu geef ik het aan je terug.”

Soms kan de inhoud van wat wordt teruggegeven benoemd worden, bijvoorbeeld:

• “Dit is jouw woede, jouw angst voor het leven, jouw verantwoordelijkheid. Ik geef het je terug.”

Bekijk ook de Familieopstelling Eigen plek in horizontale ordening, Familieopstelling Ouders eren of de Familieopstelling Het familietableau (video).

Ontwikkelingspunt voor jou als coach

Welke ballast draag jij met je mee en hoe beïnvloedt dit de plek die je inneemt als coach?

Meer leren?
Wil je systemisch leren werken binnen persoonlijke coaching, loopbaancoaching of teamcoaching? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in een van de opleidingen systemisch coachen.

• Opleiding Systemisch Coachen met Familieopstellingen
  Je krijgt inzicht in systemische patronen, ontwikkelt systemische vaardigheden en past deze toe in familieopstellingen. Je leert een palet aan familieopstellingen.
• Opleiding Systemisch Loopbaancoach
  Je leert systemisch werken met loopbaanvragen, waardoor je loopbaancoaching verdiept. Je leert loopbaanopstellingen voor vele loopbaanthema’s.
• Post-HBO Opleiding Systemisch Teamcoach en Teamtrainer
  Je leert teams systemisch coachen door de teamcoach-vraag systemisch te onderzoeken, systemische vragen te stellen en te werken met teamopstellingen.

Kom kennismaken met onze visie en werkwijze in de gratis introductie workshop Coachen en met het Stermodel.

Meer tools voor trainers, coaches en teamcoaches

• Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches
• Overzicht van alle methodieken voor teamcoaches
• Overzicht van alle methodieken voor trainers
• Overzicht van alle methodieken voor coaches

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en e-learnings voor coaches, trainers en teamcoaches.