Werkvorm Subgroepen-Oefening Modelleren

De werkvorm Subgroepen-Oefening Modelleren gebruik je om je de deelnemers een nieuwe vaardigheid aan te leren, en om de oefening in subgroepen voor te doen. Hierdoor is het leerrendement in de subgroepen heel veel groter.

Doelen van de werkvorm Subgroepen-Oefening Modelleren

• De deelnemers hebben inzicht in wat de in te oefenen vaardigheid concreet inhoudt qua gedrag, en kunnen elkaar daardoor in de subgroepen beter feedback geven.
• De deelnemers kennen de procedure voor de subgroepen-oefening, doordat ze deze al een keer hebben ervaren.

Vaardigheid inoefenen subgroepen

Een vaardigheid inoefenen subgroepen is onderdeel van veel training ontwerpen. Globaal ziet de opdracht voor de subgroepen er dan als volgt uit:
In de subgroepen hebben de deelnemers een gesprek met een klant, cliënt, collega of medewerker, waarin ze de nieuwe vaardigheid gaan inoefenen.

De subgroepen bestaan uit 3 personen:
A is zichzelf als baliemedewerker, zorgverlener, collega of manager.
B speelt de klant, cliënt, collega of medewerker. Hiervoor krijgt hij van de trainer een korte rolbeschrijving.
C is de observator die A observeert ten aanzien van het inzetten van de nieuwe vaardigheid. Hij krijgt hiervoor een gerichte observatie-opdracht van de trainer.
A en B gaan in gesprek met elkaar, waarna C feedback geeft aan A over het inzetten van de nieuwe vaardigheid.

De werkvorm Subgroepen-Oefening Modelleren

De basis van de werkvorm Subgroepen-Oefening Modelleren is dat je de oefening, die de deelnemers hierna in subgroepen gaan doen, al een keer plenair laat zien en ervaren.

• Leg het doel en de procedure van de oefening uit.
• Vraag iemand uit de groep die plenair wil oefenen met het inzetten van de nieuwe vaardigheid (A).
• Vraag iemand om de klant, cliënt, collega of medewerker te spelen (B). Geef hem even de tijd om zijn rolbeschrijving te lezen.
• Geef de rest van de groep de rol van observator (C) en geef ze de observatie-opdracht.
• Geef na een paar minuten spelronde een time-out en vraag de observatoren om een top en een tip te geven vanuit hun waarnemingen uit de observatie-opdracht. Begeleidt de feedback waar nodig om te zorgen dat de observatoren deze volgens de feedback-regels
• Vul als trainer de feedback aan, zodat een duidelijk beeld ontstaat van het effectief inzetten van de vaardigheid.
• Vervolg de spelronde, zodat A de feedback kan toepassen.
• In de nabespreking
• Mag A stoom afblazen
• Benoemt B het effect van het (in)effectief inzetten van de vaardigheid om zijn houding en gedrag.
• Geven de observatoren feedback vanuit hun waarnemingen uit de observatie-opdracht.
• Vul als trainer de feedback waar nodig aan.
• Geef als trainer een samenvatting van wat de vaardigheid wel en niet inhoudt, en check of hier nog vragen over zijn.

Hierna gaan de deelnemers in de subgroepen aan de slag.

Valkuilen in een training ontwerp
Een veel voorkomende training opbouw ziet er als volgt uit: De trainer legt de theorie uit en licht de betreffende vaardigheid toe. Vervolgens geeft hij aan dat de deelnemers in subgroepen gaan oefenen met de vaardigheid en legt hij de oefening uit. Daarna start de oefening in subgroepen.
In deze werkwijze zitten twee aannames, die in de praktijk doorgaans anders uitpakken, namelijk:

• Als je de subgroepen-oefening goed uitlegt, kunnen deelnemers hier zelfstandig mee aan de gang.
  Dit vraagt een hoge mate van zelflerend vermogen van de deelnemers. Mensen die nog weinig trainingen hebben gevolgd zijn niet gewend om op deze manier met elkaar te leren, en moeten dus nog leren leren.
• Als je de vaardigheid theoretisch goed hebt uitgelegd kunnen de deelnemers die vervolgens goed uitvoeren.
  Met deze aanname slaat de trainer een wezenlijke leerstap in de leercirkel van Kolb over, namelijk het inoefenen van de vaardigheid (pragmaticus).
• Als je de vaardigheid theoretisch goed uitlegt, kunnen de deelnemers elkaar hier goed feedback op geven.
  De vaardigheid is opgenomen in het training ontwerp omdat de deelnemers hier (on)bewust onbekwaam in zijn. Hierdoor herkennen ze in de praktijk niet voldoende of de vaardigheid goed wordt ingezet. Het risico is dat de feedback van de observator is ‘Je deed het super goed.’, terwijl de vaardigheid nog allesbehalve super goed werd ingezet.

Deze werkvorm effectief leren begeleiden?

Vergroot je impact als trainer!

Ontdek onze NOBTRA erkende opleidingen waarin je de kneepjes van het trainersvak leert en je persoonlijke impact als trainer vergroot.

Trainer Opleiding met Ziel en Zakelijkheid

Een training ontwerp met impact
Bovenstaande training opbouw wordt krachtiger wanneer je

• Na de uitleg van de theorie de vaardigheid eerst plenair inoefent. Gebruik hiervoor een werkvorm die past bij de leerstap Pragmaticus binnen de Leercyclus van Kolb.
• Nadat je de oefening voor de subgroepen hebt uitgelegd doe je eerst de werkvorm Subgroepen-Oefening Modelleren, voordat de deelnemers daadwerkelijk in de subgroepen aan de slag gaan.

Door deze twee toevoegingen in de training opbouw krijgt je training ontwerp veel meer impact. De kans is daardoor groter dat de deelnemers de vaardigheid ook daadwerkelijk effectief gaan inzetten in hun (werk)praktijk.

Voordelen en nadelen van de werkvorm Subgroepen-Oefening Modelleren
Voordelen van de werkvorm Subgroepen-Oefening Modelleren zijn:

• Je modelleert zowel de procedure als de te oefenen vaardigheid, zodat de deelnemers weten wat er van hen wordt verwacht.
• De kwaliteit van het oefenen in de subgroepen wordt vele malen groter.
• Je kunt de deelnemers in het hier-en-nu coachen op wat ze lastig vinden.
• Het is een vruchtbare mix tussen plenair oefenen en oefenen in subgroepen.

Nadelen van deze werkvorm zijn:

• Het kost (veel) tijd.
• Deelnemers kunnen het (erg) spannend vinden om plenair te oefenen.

Ontwikkelingspunt voor jou als trainer

Bepaal een training waar je deze werkvorm wilt gaan uitproberen en bereid hem grondig voor. Evalueer achteraf welke impact de werkvorm had op het leerrendement van de training.

Meer leren?
Wil je leren hoe je vaardigheden stap voor stap inoefent bij je deelnemers, zodat ze de vaardigheid daadwerkelijk gaan inzetten in hun (werk)praktijk? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen

• Post-HBO Trainer Opleiding: Trainen met Ziel en Zakelijkheid
• Post-HBO Opleiding Trainer-Coach met Ziel en Zakelijkheid

Kom kennismaken met onze visie en werkwijze in de gratis introductie workshop Trainen met het Stermodel.

Meer tools voor trainers, coaches en teamcoaches

• Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches
• Overzicht van alle werkvormen voor trainers
• Overzicht van alle werkvormen voor coaches
• Overzicht van alle werkvormen voor teamcoaches

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en e-learnings voor coaches, trainers en teamcoaches.