De 9 Teamrollen van Belbin in Teamcoaching

De teamrollen van Belbin zijn een veelgebruikt kader in teamcoaching om de teamsamenwerking te bespreken. Meredith Belbin onderscheidt 9 teamrollen die in teams vervuld kunnen worden. Alle 9 Belbin teamrollen zijn nodig om als team succesvolle resultaten te realiseren.

                               Figuur: De 9 teamrollen van Belbin

Wat zijn de 9 Teamrollen van Belbin?

Meredith Belbin stelt dat mensen een oneindig aantal verschillende soorten gedrag vertonen, maar dat de deelverzameling van soorten gedrag die effectief bijdragen aan teamprestaties eindig is. Deze gedragingen clusterde hij, en gaf ze de term ‘teamrol’.
Een Belbin teamrol verwijst naar de manier waarop iemand zich in het algemeen gedraagt, zijn bijdrage levert, en met anderen omgaat op het werk. Daarnaast vervult iemand ook een functionele rol. Een functionele rol verwijst naar de functie waarvoor iemand in dienst is genomen, en waarvoor hij technische vaardigheden en operationele kennis levert.
Binnen teamcoaching is het van belang je te realiseren dat de teamleden die voor dezelfde functionele rol zijn aangenomen, onderling sterk kunnen verschillen wat betreft hun teamrol.
Hieronder volgt een overzicht van de 9 teamrollen van Belbin.

1. Teamrol Belbin de Bedrijfsman
De bedrijfsman heeft een aanpakkende handelswijze gericht op het omzetten van ideeën en plannen in praktische en werkbare strategieën. Hij richt zich erop deze strategieën efficiënt uit te voeren. Een valkuil van de bedrijfsman is dat hij snel zijn interesse kan verliezen. Daarnaast heeft dit teamlid de neiging weinig flexibel te zijn.

2. Teamrol Belbin de Brononderzoeker
De brononderzoeker is nieuwsgierig van nature, extravert en een netwerker. De brononderzoeker gebruikt deze kenmerken om op zoek te gaan naar nieuwe ideeën, kansen en contacten. Gedrag dat dit teamlid moet proberen te vermijden is overenthousiasme. Daarnaast heeft de brononderzoeker de neiging snel afgeleid te zijn.

3. Teamrol Belbin de Plant
De plant brengt een nieuwe visie en zienswijze in het team door zijn creatieve karakter. Deze Belbin teamrol is goed in het oplossen van (moeilijke) problemen door zijn vrije geest. Valkuil voor de plant is dat zijn creatieve uitingen ‘te creatief’ kunnen zijn en niet aansluiten bij de behoefte van het team. Daarnaast kan de plant soms wat afwezig zijn.

Opleiding Systemisch Teamcoach en Teamtrainer

Kernachtig interveniëren in team- en organisatiedynamiek

Leer jezelf als belangrijkste coachingsinstrument in zetten en vergroot je je systemische interventiekunde.

Bekijk de Opleiding

4. Teamrol Belbin de Monitor
De monitor kenmerkt zich door zijn rationele, analytische en onpartijdige karakter. Hij kan doordachte en zorgvuldige keuzes maken op basis van een afweging van opties. De monitor heeft als valkuil dat het lang kan duren voordat hij een beslissing neemt. Verder kan dit teamlid ook te kritisch zijn.

5. Teamrol Belbin de Vormer
De vormer is erg gedreven en dynamisch. Deze Belbin teamrol kan de nodige druk uitoefenen op het team, zorgt ervoor dat de doelen helder zijn en houdt het team in beweging. De vormer kan soms provocerend zijn en daarmee mensen kwetsen. Dit komt voort uit zijn drive om zaken voor elkaar te krijgen.

6. Teamrol Belbin de Voorzitter
De voorzitter brengt en houdt de groep bijen. Daarnaast coördineert dit teamlid de inspanningen van het team. De voorzitter is op zoek naar het gezamenlijke besluit, verheldert doelstellingen en verdeelt het werk over de groepsleden. Gedrag waar een voorzitter voor op moet passen is starheid en te veel delegeren (en afschuiven).

7. Teamrol Belbin de Zorgdrager
De zorgdrager kenmerkt zich door zijn precisie. Dit teamlid is nauwkeurig, zorgvuldig en bewaakt de kwaliteit. Kan goed fouten herkennen. Een valkuil van deze Belbin teamrol is dat zijn precisie en perfectionisme door kan slaan. Hierdoor kan dit teamlid mogelijk te veel bezig zijn met details en zich onnodig druk maken.

8. Teamrol Belbin de Groepswerker
De groepswerker wordt gezien als de lijm binnen het team. Dit teamlid richt zich op het vormen van een hecht team met een prettige (werk)sfeer. Groepswerkers zijn een luisterend oor, behulpzaam en diplomatiek. Gedrag dat de groepswerker moet proberen te vermijden is besluiteloosheid en het uit de weg gaan van confrontaties.

9. Teamrol Belbin de Specialist
De specialist staat vaak iets meer buiten het team en brengt diepgaande specialistische kennis mee. Valkuil van deze Belbin teamrol is dat hij zich mogelijk alleen mengt in het groepsproces wanneer zijn specialisme aan de orde is. Daarnaast heeft dit teamlid mogelijk de neiging te diep in te gaan op zijn specialisme wat leidt tot een te grote ‘information-overload’.

De Belbin teamrollen in teamcoaching

Inzicht in de Belbin teamrollen die de verschillende teamleden vervullen en hun bijdrage aan het team kan bijdragen aan het onderlinge begrip en waardering in het team.
Daarnaast is het interessant om binnen het team te onderzoeken welke Belbin teamrollen wel en niet binnen het team zijn vertegenwoordigd en wat hiervan het effect is op het teamfunctioneren.
Je kunt het thema teamrollen in je teamcoaching goed starten met de werkvorm De Belbin Test.

Ontwikkelingspunt voor jou als Teamcoach

Welke Belbin teamrollen neem jij gemakkelijk in en welke sluit je gemakkelijk uit? Welk effect heeft dit op je teamcoaching?

Meer leren?
Wil je meer leren over het toepassen van de 9 teamrollen van Belbin in teamcoaching? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleiding:

• Post-HBO Opleiding Systemisch Teamcoach en Teamtrainer

Kom kennismaken met onze visie en werkwijze in de gratis introductieworkshop Systemisch Teamcoachen.

Meer tools voor trainers, coaches en teamcoaches

• Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches
• Overzicht van alle theorie voor trainers
• Overzicht van alle theorie voor teamcoaches
• Overzicht van alle theorie voor coaches

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en e-learnings voor coaches, trainers en teamcoaches.

Meer leren over Belbin?

• Werkvorm De Belbin Test: Geeft inzicht in de bijdrage van de verschillende teamleden en in het functioneren van het team als geheel.
• Werkvorm Kennismaken met Belbin Rollen: Geeft de teamleden een inspirerend kader om elkaar beter te leren kennen.
• Werkvorm Teamopstelling met de Belbin Methode: Geeft inzicht in de teamdynamiek.
• Werkvorm Werken met de Teamrollen van Belbin in Teamcoaching: Geeft een concreet inhoudelijk kader om de teamdynamiek bespreekbaar te maken.