Teamopstelling Communicatiestijlen in Teamcoaching Programma

In dit blog leg ik uit hoe je de teamopstelling Communicatiestijlen inbouwt in een teamcoaching programma dat de teamsamenwerking duurzaam versterkt.
Binnen teamcoaching staat een teamopstelling niet op zich. Alle onderdelen van een teamcoaching programma staan in het teken van het teamdoel voor de teamcoaching. Dit is waar systemische werken in teams en groepsdynamisch teamcoachen elkaar prachtig aanvullen tot een teamcoaching programma met impact op de teamsamenwerking.
In dit blog leg ik je aan de hand van de teamopstelling communicatiestijlen uit, hoe je een teamopstelling op de onderstroom heel goed kunt combineren met een groepsdynamische werkvorm op de bovenstroom. Zo ondersteun je het team maximaal om resultaatgericht en verbindend met elkaar te communiceren, waardoor de teamsamenwerking wordt versterkt.

Inzet Teamopstelling Communicatiestijlen binnen teamcoaching programma

De teamopstelling Communicatiestijlen brengt verdieping in het teamgesprek over de verschillende manieren van communiceren. Hierdoor ontstaat meer begrip voor de eigen communicatiestijl en voor de communicatiestijlen van collega’s.
Voor een duurzaam leerresultaat in de samenwerking van het team is het van belang om deze teamopstelling goed in te bedden in het totale teamcoaching programma. Je kunt hierbij denken aan

• Theorie communicatiestijlen
• Reflectie op eigen communicatiestijl
• Teamopstelling communicatiestijlen
• Groepsdynamische werkvorm oefenen met nieuw communicatiegedrag
• Toepassen in de praktijk

Theorie communicatiestijlen

Voordat aan de teamopstelling begonnen kan worden, hebben de teamleden kennis nodig over de verschillende communicatiestijlen. Je kunt de theorie uitleggen tijdens de teamcoaching en/of de theorie vooraf laten lezen.
Maak duidelijk dat geen enkele stijl beter of slechter is dan een ander. Ze hebben allemaal hun voor- en nadelen, en zijn allemaal in bepaalde situaties effectief en in andere situaties niet/minder effectief. Binnen de teamdynamiek is het extra belangrijk dat alle stijlen ingesloten worden.

Wanneer je de theorie vooraf wilt laten lezen, kun je het verdiepingsartikel over de vijf communicatiestijlen op onze Kennisbank laten lezen. Je bent vrij om de link naar dit artikel met de teamleden te delen.

Figuur: De 5 communicatiestijlen

Reflectie op eigen communicatiestijl

Op basis van de theorie kun je de teamleden tijdens de teamcoaching of vooraf laten reflecteren op hun eigen communicatiestijl. Je kunt ook heel goed een communicatiestijlen test laten doen. Je vindt een bruikbare test over communicatiestijlen op onze Kennisbank. Je bent vrij om deze test voor je teamcoaching te gebruiken.
Je kunt ook gebruik maken van de reflectieopdrachten over communicatiestijlen:

• Inzicht in je eigen communicatiestijl
• Effecten en resultaten van je communicatiestijl

Opleiding Systemisch Teamcoach en Teamtrainer

Kernachtig interveniëren in team- en organisatiedynamiek

Leer jezelf als belangrijkste coachingsinstrument in zetten en vergroot je je systemische interventiekunde.

Bekijk de Opleiding

Teamopstelling Communicatiestijlen

Neem de tijd voor het doen en bespreken van de teamopstelling, zodat ruimte is om te verdiepen. Een uitgebreide beschrijving van de Teamopstelling Communicatiestijlen met veel praktische aanwijzingen, vind je op de Kennisbank.
Start met het opstellen van de huidige situatie en ga niet te snel naar de gewenste situatie. Juist de inzichten en uitwisselen van de huidige situatie geven wederzijds begrip. Je bent dan nog niets aan het ‘oplossen’, en toch gebeurt er al heel veel in de teamontwikkeling.
De teamopstelling van de gewenste situatie gebruik je met name om de beweging van de huidige naar de nieuwe situatie te ervaren. Dit is de beweging die de teamleden elke dag weer opnieuw in de praktijk moeten maken, tot het nieuwe gedrag vertrouwd voelt. Deze beweging van huidig naar gewenst communicatiegedrag versterkt als het goed in de teamsamenwerking.
Het individuele teamlid moet hier echter vaak iets voor loslaten. Iets dat hoort bij zijn huidige communicatiestijl en dat hem dierbaar is. Hier zit vaak de pijn van de verandering. Door in je begeleiding niet alleen te focussen op ‘het geweldige nieuwe gedrag’, maar ook aandacht te geven aan het ‘pijnlijke offer’ dat een teamlid hiervoor moet brengen in zijn persoonlijke groeiproces, help je om beweging te creëren. Wanneer de pijn in het team gedeeld kan worden, groeit de onderlinge verbinding en kunnen de teamleden elkaar steunen bij het veranderingsproces.
Dit is waar systemisch werken en groepsdynamisch teamcoachen hand-in-hand gaan. De teamopstelling Communicatiestijlen wordt hieronder uitgebreid beschreven.

Groepsdynamische werkvorm Oefenen met nieuw communicatiegedrag

Aan het eind van de teamopstelling hebben de teamleden verdiepende en verbindende inzichten opgedaan over de eigen en elkaars communicatiestijl, en zijn ze zich bewust van de beweging die de gewenste situatie van ze vraagt. Inzicht zonder handeling, geeft echter geen verandering. Daarom is het zeer sterk aan te raden om in de teamcoaching heel concreet te oefenen met het inzetten van het nieuwe gedrag in de teamsamenwerking.
Je kiest hiervoor een groepsdynamische samenwerkingswerkvorm, bijvoorbeeld de werkvorm Torenbouw, de werkvorm Geldspel, de werkvorm Het team als boot of een agendapunt van een teamvergadering. Met een dergelijke werkvorm creëer je in het hier-en-nu van de teamcoaching een oefening om de gewenste beweging ook daadwerkelijk in te zetten in de teamsamenwerking.
Van belang is dat je tijdens de werkvorm regelmatig een time-out inlast om de individuele en teampatronen zichtbaar en bespreekbaar te maken. Je interventies zijn dus gericht op de bovenstroom: zichtbaar gedrag en effect van dit gedrag op de teamsamenwerking. In de methodiek ‘Teampatronen zichtbaar maken’ op de Kennisbank van Blankestijn en Partners vind je concrete aanwijzingen voor je interventies tijdens de time-outs.

Toepassen in de praktijk

Sluit het teamcoach thema in de teamcoaching af met een individuele en team-actieplanning. Sta ook stil bij hoe de teamleden elkaar kunnen ondersteunen bij het uitvoeren van hun voorgenomen acties, bijvoorbeeld door het inregelen van een buddy-systeem.
Nodig de teamleden ook uit om afspraken te maken over het regelmatig evalueren van de individuele en team-acties. Indien gewenst kun je ook een follow-up bijeenkomst van de teamcoaching afspreken.

Meer over Systemisch coachen

Nieuwsgierig naar meer inspiratie, kennis en praktische handvatten voor systemisch coachen? Lees dan:

• De Systemische Plek van de Loopbaancoach
• Systemisch Contracteren in Teamcoaching
• Trainen en coachen binnen een organisatiesysteem

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en artikelen op onze Kennisbank voor coaches, trainers en teamcoaches.

Toolbox voor coaches, trainer en teamcoaches

Meer tools vind je op onze kennisbank onder de Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches. Zoals:

• Toolbox Systemisch coachen
• Toolbox Werkvormen teamcoaching
• Toolbox Persoonlijke ontwikkeling teamcoach

Opleidingen over Systemisch Coachen

Zoek je een opleiding waarin je meer leert over systemisch coachen? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:

• Post-HBO Opleiding Systemisch Teamcoach en Teamtrainer
• Opleiding Systemisch Loopbaancoach
• Opleiding Systemisch Coachen met Familieopstellingen