Roos van Leary Uitleg van de 4 Knellende Patronen

In deze Roos van Leary uitleg krijg je inzicht in de knellende patronen in communicatie. De Roos van Leary uitleg beschrijft de interactie tussen mensen en geeft handvatten om je communicatie te verbeteren.

Roos van Leary Uitleg van de Natuurlijke Interacties

Binnen de Roos van Leary is sprake van 8 posities, waar een natuurlijke interactie tussen plaatsvindt. De Roos van Leary legt uit dat ‘Boven-gedrag’ ‘Onder-gedrag’ op roept, en omgekeerd, dat ‘Samen-gedrag’ ‘Samen-gedrag’ versterkt, en dat ‘Tegen-gedrag’ ‘Tegen-gedrag’ oproept.

Hierdoor kun je 4 natuurlijke interactiepatronen onderscheiden binnen de 8 posities van de Roos van Leary:

• Agressief <-> Opstandig
• Concurrerend <-> Teruggetrokken
• Leiden <-> Afhankelijk
• Helpend <-> Meewerkend

        Figuur: Roos van Leary uitleg – 4 natuurlijke interacties

Roos van Leary Uitleg: Wat zijn Knellende Patronen?

Binnen de Roos van Leary spreken we van knellende patronen als de natuurlijke interactie tussen de posities wordt vervormd door gedrag vanuit de valkuilen van een bepaalde positie. De natuurlijke interactie verandert dan in een knellend patroon, waardoor de communicatie moeizaam verloopt. Het interactiepatroon kan knellend worden ervaren door beide gesprekspartners, of door een van beide.

In het model verschuift het ‘groene gedrag’ dan naar de rode zone. De zone waarin de kwaliteiten van de Roos van Leary positie té veel worden ingezet, en vervelende eigenschappen worden.

        Figuur: Roos van Leary uitleg – 4 knellende patronen

Roos van Leary Uitleg van 4 Knellende Patronen

Roos van Leary specialist Bert van Dijk legt in zijn boek ‘De Roos van Leary, Interactiekunde voor professionals’ 4 knellende patronen uit.

• De Roos van Leary uitleg van de agressiespiraal is dat dit knellende patroon ontstaat als opstandig en agressief gedrag in het vervormde gedrag terecht komen (het rode gedrag binnen het model van de Roos van Leary).
• Het meester-slaaf-model is het gevolg van polariserend gedrag tussen concurrerend en teruggetrokken gedrag.
• Het knellende patroon van leiden en volgen ontstaat wanneer leidend en volgend gedrag te veel wordt ingezet, waardoor het vervormt naar de valkuilen.
• De verstikkende liefdesdans is volgens het Roos van Leary model het gevolg van te veel helpend en meewerkend gedrag, waardoor de kwaliteiten van deze posities vervormen.

Roos van Leary Uitleg van het Knellend Patroon van de Agressiespiraal
Wanneer tussen de agressieve en opstandige positie binnen de Roos van Leary de verwijten en oordelen steeds meer over tafel vliegen, ontstaat een steeds negatievere spiraal naar beneden. De ontstane ruzie wordt steeds heftiger en wordt daarmee als steeds knellender ervaren.

De Roos van Leary legt uit welk gedrag je helpt om uit de agressiespiraal te komen:

• Ben jij de opstandige en de ander de agressieve? Neem dan de positie helpend in.
• Ben jij de agressieve en de ander de opstandige? Zet je gedrag dan voort vanuit de positie meewerkend.

Deze theorie effectief leren toepassen?

Vergroot je impact als trainer!

Ontdek onze NOBTRA erkende opleidingen waarin je de kneepjes van het trainersvak leert en je persoonlijke impact als trainer vergroot.

Trainer Opleiding met Ziel en Zakelijkheid

Roos van Leary Uitleg van het Knellend Patroon van het Meester-Slaaf-Model
De dominante, zakelijke communicatie van de één, roept een teruggetrokken volgzaamheid op van de ander. En omgekeerd geeft de uitleg Roos van Leary inzicht in hoe stille afstandelijkheid harde dominantie oproept. Beide gesprekspartners kunnen hun rol in de interactie als knellend en ongewenst ervaren.

De interactiesleutel van de Roos van Leary geeft de volgende aanwijzingen om uit het knellende patroon van meester en slaaf te komen:

• Neem jij de positie concurrerend in en de ander de positie teruggetrokken? Neem dan de positie afhankelijk in.
• Neem jij de positie teruggetrokken in en de ander concurrerend? Zet dan gedrag in vanuit de positie leidend.

            Figuur: Roos van Leary uitleg – De interactiesleutel

Roos van Leary Uitleg van het Knellende Spel van Leiden en Volgen
De Roos van Leary legt uit dat binnen het knellende spel van leiden en volgen de leider veel initiatief en verantwoordelijkheid neemt, waarbij de afhankelijke initiatiefloos volgt. De leider kan op een gegeven moment moe zijn van alles op zijn schouders nemen, en de afhankelijke kan geïrriteerd raken doordat hij geen ruimte voelt voor zijn inbreng.

De uitleg Roos van Leary beschrijft dat je dit knellende patroon als volgt kunt doorbreken:

• Handel jij vanuit de afhankelijke positie en de ander vanuit de leidende positie? Zet dan gedrag in vanuit de concurrerende positie.
• Handel jij vanuit de leidende positie en de ander vanuit de afhankelijke positie? Zet dan teruggetrokken gedrag in.

Roos van Leary Uitleg: Het Knellende Patroon van de Verstikkende Liefdesdans
Bij de verstikkende liefdesdans wordt de kracht van de nabijheid steeds meer een wurggreep, waarin ‘ik en jij’ verandert in ‘wij’. De nabijheid wordt verstikkend doordat er geen ruimte meer is voor individuele verschillen.

De interactiesleutel van de Roos van Leary legt uit hoe je uit de verstikkende liefdesdans kunt komen:

• Komt jouw gedrag overeen met de positie helpend en het gedrag van de ander met de positie meewerkend? Zet dan gedrag in vanuit de positie opstandig.
• Komt jouw gedrag overeen met de positie meewerkend en het gedrag van de ander met de positie helpend? Zet dat gedrag in vanuit de positie agressief.

Meer over de Roos van Leary

• Roos van Leary, het overzichtsartikel en beschrijft het model en de achtergronden.
• Roos van Leary Test in een Training
• Roos van Leary Voorbeelden van Weerstand
• Roos van Leary Online Werkvorm
• Roos van Leary Groepsdynamica
• Roos van Leary Oefening in Teamcoaching
• Roos van Leary Vragenlijst Knellende Patronen

Ontwikkelingspunt voor de trainer of teamcoach

In welk knellend patroon van de Roos van Leary kom jij als trainer / teamcoach gemakkelijk terecht? Probeer het toepassen van de interactiesleutel op je knellende patroon uit in je intervisiegroep.

Meer leren?
Wil je als trainer of teamcoach effectief leren omgaan met je knellende patronen, en je impact vergroten op het leren van je deelnemers?
Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:

• Post-HBO Trainer Opleiding: Trainen met Ziel en Zakelijkheid
• Post-HBO Opleiding: Systemisch Teamcoach en Teamtrainer
• Post-HBO Opleiding Trainer-Coach met Ziel en Zakelijkheid 

Kom kennismaken met onze visie en werkwijze in de gratis introductieworkshop Systemisch Teamcoachen (bedoelt voor teamcoaches) of de gratis introductieworkshop Trainen met het Stermodel (bedoelt voor trainers).

Meer tools voor trainers, coaches en teamcoaches

• Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches
• Overzicht van alle Groepsdynamica
• Overzicht van alle theorie voor trainers
• Overzicht van alle theorie voor teamcoaches
• Overzicht van alle theorie voor coaches

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en e-learnings voor coaches, trainers en teamcoaches.