Lichaamsgericht Coachen

Lichaamsgericht coachen is een coachingsmethode waarbij het lichaam als informatiebron wordt gebruikt door het vergroten van lichaamsbewustzijn en het inzetten van fysieke coachingswerkvormen. Door het gebruik maken van de lichaamssignalen in het hier-en-nu is lichaamsgericht coachen een krachtige en vaak confronterende coachingsmethode, met veel impact op de groeistappen van de coachee.
‘Het lijf liegt niet’, wordt wel gezegd. Dat maakt dat lichaamsgericht coachen veel wezenlijke persoonlijke inzichten kan brengen, aanvullend op de rationele analyse van een coachvraag.
Veel mensen hebben in de loop van hun leven patronen ontwikkeld om de signalen van hun lichaam te blokkeren, negeren of bagatelliseren. Dit kan leiden tot situaties van burn-out, uit verbinding met jezelf zijn, niet (meer) weten wat je écht belangrijk vindt, uit balans zijn, veel presteren en toch een gevoel van leegheid ervaren, of onduidelijkheid over de koers en plek die echt bij je past.

Lichaamsgericht coachen en twee informatiebronnen

In het lichaam zit heel veel wijsheid. Het is een andere informatiebron dan de rationele analyses in je hoofd. Je hoofd zorgt dat je ‘verstandige keuzes’ maakt, die je helpen om te functioneren in de buitenwereld. Je lijf brengt je dichter bij jezelf, bij je ‘ware-ik’, en helpt je keuzes maken die goed voor jou als persoon zijn.
Om gezond en vitaal te leven en werken, in verbinding met jezelf en in verbinding met anderen en je omgeving, heb je beide informatiebronnen nodig.
De informatiebronnen van het hoofd en van het lichaam zijn onderdeel van je persoonlijkheid. De spirituele informatiebron waar je hart mee is verbonden laat ik in dit hoofdstuk buiten beschouwing.

De coachvraag en lichaamsbewustzijn

Het komt regelmatig voor dat de oorsprong van een coachvraag ligt in het feit dat de coachee leeft en werkt vanuit één informatiebron. Het contact met de andere informatiebron is dan verdwenen of de signalen worden weggedrukt. In veel gevallen is dit de fysieke informatiebron.
Soms is de coachee volledig onbekend met de signalen van zijn lichaam. Een andere keer merkt de coachee de signalen wel op, maar is hij niet gewend om deze signalen serieus te nemen of heeft hij geen idee hoe hier mee om te gaan. En bij weer een andere coachee heeft het lichaam inmiddels ingegrepen en zijn er fysieke klachten die de coachee dwingen tot zelfreflectie.

Coach Opleiding: Coachen met Ziel en Zakelijkheid

Coachen op de boven- én onderstroom!

Je leert een palet aan verdiepende en resultaatgerichte coaching methodieken en werkt intensief aan je persoonlijke ontwikkeling als coach.
NOBCO en LVSC erkende opleiding

Bekijk de Coach Opleiding

Lichaamsgericht coachen en het lichaamsbewustzijn van de coach

Als coach hebben we ook onze patronen, ook qua lichaamsbewustzijn. Wanneer je hier als coach niet bewust mee omgaat, neem je je patronen mee naar je coaching.
Ben je bijvoorbeeld gewend om je eigen lichaamssignalen te negeren of bagatelliseren, dan zul je de lichaamssignalen van je coachee ook gemakkelijk over het hoofd zien of niet serieus nemen. En omdat je ook tijdens de coaching niet bewust bent van je eigen lichaamssignalen, kun je jezelf als coach minder als instrument inzetten.
In je coaching ontbreekt dan de informatiebron van het fysieke niveau, waardoor je coaching vooral voortkomt uit de informatiebron van je hoofd. Zo stel je bijvoorbeeld correcte vragen die leiden tot verstandige analyses, waarbij het lastig kan zijn om de vinger echt op de zere plek te leggen.
Als je coachee het lastig vindt om zijn situatie ‘helder op een rijtje te zetten’ help je hem enorm met een heldere analyse. Als je coachee zelf al veel inzicht in zijn situatie heeft, plus je dit op zijn best nog eens op. De echte winst in de persoonlijke ontwikkeling, namelijk het leren kennen van en verbinden met de fysieke informatiebron blijft hier dan ontbreken, doordat zowel de coachee als de coach deze niet inbrengen.

Het goede nieuws is dat als je zelf als coach groeit in je lichaamsbewustzijn, je veel geduld en compassie kunt opbrengen om je coachee te begeleiden naar de verbinding met de wijsheid van hun lichaam. Samen met een bak aan vakmanschap geeft het een flinke verdieping aan je coaching. Zo word je een coach met impact op de persoonlijke groei en ontwikkeling van je coachee.

Het vakmanschap van de coach en lichaamsgericht coachen

Net als alle zes ontwikkelingsniveaus van het Stermodel kun je bij het coachen op het fysieke ontwikkelingsniveau gebruik maken van diverse coachingsmethodieken en coachingsinterventies. In benoem hieronder 5 verschillende ingangen om lichaamsgericht te coachen en het lichaamsbewustzijn van de coachee te vergroten.

• Basis-interventies voor lichaamsgericht coachen
  De basis-interventies op het fysieke niveau maken de coachee bewust van hoe het in zijn lijf is. Ze zijn onder te verdelen in coachings-interventies die bevragen en interventies gericht op benoemen.
  Op de online toolbox Coachingsmethodieken van onze Kennisbank vind je voorbeelden van de Basis-interventies voor lichaamsgericht coachen.

• Verdiepende interventies vanuit Gestalt-methodiek
  De Gestalt-methodiek is erop gericht om het fysiek gewaarzijn van de coachee in het hier-en-nu te vergroten, en is sterk verbonden met het emotionele ontwikkelingsniveau. Door lichaamsgericht te coachen in het hier-en-nu kom je snel tot de kern van de coachvraag.
  Op de online toolbox Coachingsmethodieken vind je meer uitleg over Gestalt en voorbeelden van Verdiepende interventies vanuit Gestalt-methodiek. Je kunt ook de demonstratie-video Gestalt binnen coaching en training op onze Kennisbank bekijken.

• Fysieke werkvormen op persoonlijke ontwikkelingsthema’s
  Persoonlijke ontwikkelingsthema’s resoneren vaak op gebieden in je lichaam. Vanuit verschillende stromingen zijn er lichaamsgerichte werkvormen die passen bij deze verschillende lichaamsgebieden en coachingsthema’s.
  In het artikel Fysieke werkvormen op persoonlijke ontwikkelingsthema’s op de toolbox Coachingsmethodieken vind je een aantal suggesties voor lichaamsgerichte coachingswerkvormen.

• Lichaamsgericht coachen met grondplaten
  Door het werken met grondplaten zet je de coachee letterlijk in beweging, waardoor het vaak gemakkelijker wordt om bewust te worden van de signalen van zijn lichaam. Grondplaten helpen om het coachingsthema van de coachee te verdiepen naar het emotionele en fysieke ontwikkelingsniveau, en het thema niet alleen maar mentaal te bespreken.
  Een aantal lichaamsgericht werkvormen voor coaching vind je in het artikel Lichaamsgericht coachen met grondplaten op onze gratis Kennisbank.
• Subpersonen verkennen met Voice Dialogue
  Voice Dialogue is een methodiek die de ruimte en het lichaam gebruikt voor het leren kennen van subpersonen. De fysieke ingang helpt om de subpersonen echt te ‘ervaren’ en er niet alleen ‘over te praten’.
  In het artikel Subpersonen verkennen met Voice Dialogue krijg je inzicht in hoe je deze verdiepende methodiek kunt inzetten in je coaching. Je kunt ook de demonstratie-video Voice Dialogue in coaching en training op onze Kennisbank bekijken.

Aandachtspunten bij lichaamsgerichte werkvormen in coaching

Ik begon dit hoofdstuk met de uitspraak ‘Het lichaam liegt niet’. Wanneer de coachee zich bewust wordt van zijn lichaamssignalen, kan dit heel confronterende inzichten geven. Er opent zich opeens een nieuwe informatiebron met vaak wezenlijke informatie over het doen en laten van de coachee.
Het inzetten van lichaamsgerichte werkvormen vraagt daarom zorgvuldigheid van de coach. Belangrijke aandachtspunten bij het begeleiden van lichaamsgerichte werkvormen zijn:

• Zorg voor een ruime coachingskamer, zeker als je de coachee wilt laten bewegen of rondlopen.
• Zorg voor een professionele coachhouding.
• Nodig de coachee uit voor een nieuw experiment. Geef aan wat jullie gaan doen en met welk doel.
• Doe zelf ook mee, vanuit je rol als coach. Dat maakt de drempel voor het experiment veel lager.
• Blijf fysiek in de buurt van de coachee. Zo geef je non-verbaal steun.
• Wees bij lichaamsgerichte werkvormen extra alert op het thema afstand en nabijheid in de coachrelatie, wees betrokken en houd professionele afstand.
• Nodig de coachee uit om zijn lichaamsbewustzijn te vergroten en respecteer zijn grenzen.
• Stem de intensiteit van de werkvorm af op het proces van de coachee. Hierbij geldt:
• Hoe langer je de coachee ‘in de ervaring’ brengt, hoe meer het zijn lichaamsbewustzijn verdiept
• Hoe langer je in stilte werkt, hoe dieper de coachee gewaar kan zijn van zijn lichaamssignalen
• Het tussentijds bespreken van de ervaringen helpt om het lichaamsbewustzijn emotioneel en mentaal een plek te geven.
• Bespreek de lichaamsgerichte werkvorm uitgebreid na. Koppel de inzichten aan de coachvraag en de ervaringen in de dagelijkse praktijk.
• Sluit af met een actieplanning: Wat gaat de coachee met deze inzichten en lichaamsbewustwording concreet doen in de praktijk?

Lichaamsgericht coachen als onderdeel van integrale werkwijze

Ik hoog je met dit blog te inspireren om lichaamsgericht coachen toe te voegen aan je coachingsaanpak. Binnen het Stermodel van de zes ontwikkelingsniveaus hebben we het dan over het fysieke ontwikkelingsniveau, een van de niveaus op de onderstroom van persoonlijke ontwikkeling.
Wil je leren hoe je lichaamsgericht coachen inzet en professioneel begeleidt in je coaching? En ben je benieuwd hoe je lichaamsgericht coachen combineert met andere coachingsmethodieken op de bovenstroom en onderstroom van een coachvraag? Dan ben je van harte welkom in onze LVSC en NOBCO erkende Post-HBO Coach Opleiding Coachen met Ziel en Zakelijkheid. Je behaalt dan een Europees erkend EQA practitioner diploma, waarmee je als coach aan de slag kunt.

Meer over Coachen

Nieuwsgierig naar meer inspiratie, kennis en praktische handvatten voor coachen? Lees dan:

• 5 Valkuilen met Tips voor een Coach Gesprek
• Drijfveren: zingeving en/of emotie?
• Live Online Coachen en het Coach Contact

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en artikelen op onze Kennisbank voor coaches, trainers en teamcoaches.

Toolbox voor coaches, trainer en teamcoaches

Meer tools vind je op onze kennisbank onder de Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches. Zoals:

• Toolbox Coachingsmethodieken
• Toolbox Persoonlijke ontwikkeling voor coaches
• Toolbox Loopbaancoaching

Opleidingen over Coachen

Zoek je een opleiding waarin je meer leert over coachen? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:

• Post-HBO Coach Opleiding: Coachen met Ziel en Zakelijkheid
• Opleiding Loopbaancoaching met Ziel en Zakelijkheid
• Cursus Praktische Coachingsvaardigheden