7 Fasen voor effectief coachingsgesprek

De 7 fasen in een coachingsgesprek bieden structuur om te coachen op de bovenstroom en de onderstroom van het coachcontract, en de coachingsdoelen te realiseren.

Wat zijn de 7 fasen voor een effectief coachingsgesprek?

De 7 fasen in een coachingsgesprek helpen om leerdoelgericht te werken aan het vergroten van bewustwording, eigenaarschap en zichtbare gedragsverandering in de praktijk. Door vanuit deze 3 coachingsprincipes te coachen binnen de 7 fasen van het coachingsgesprek krijgt elke fase extra impact.

Een coachingsgesprek bestaat uit de volgende fasen:

Fase 1: Ontvangst

Fase 2: Aankomen en focussen

Fase 3: Leerdoel en coachcontract

Fase 4: Coachen op de onderstroom of bovenstroom

Fase 5: Gedrag in de praktijk

Fase 6: Praktijkopdracht

Fase 7: Afscheid

Hieronder licht ik elke fase van het coachingsgesprek toe, gericht op coachen op de bovenstroom en onderstroom binnen het Stermodel van de zes ontwikkelingsniveaus.

Fase 1 coachingsgesprek: Ontvangst
Je coachee komt binnen, je maakt ondertussen een babbeltje en biedt koffie of thee aan.
Ondertussen installeren jullie je in de coachingsruimte, die wat mij betreft bestaat uit een zitje en bij voorkeur niet uit een (vergader)tafel.
Creëer verbinding en openheid, met een professionele afstand.

Fase 2 coachingsgesprek: Aankomen en focussen
Deze fase wordt gemakkelijk overgeslagen in het coachingsgesprek, maar is heel bepalend voor het leercontact en de groeizaamheid van de sfeer waarin de coaching plaats vindt.
Wanneer je de gezellige-babbel-sfeer van de ontvangstfase hier doorzet, zet je de coachee te weinig aan het werk. Zo zijn er diverse valkuilen bij start coachingsgesprek, die je coachingsgesprek minder effectief maken.
Het is aan te raden om in deze fase van het coachingsgesprek al leiding te nemen met een gerichte vraag of een korte werkvorm. Kijk bijvoorbeeld op 3x krachtig starten coaching gesprek. Zo help je de coachee om bij de kern van zijn leerdoel te komen en kunnen jullie samen aan de slag.

Fase 3 coachingsgesprek: Leerdoel en coachcontract
In coaching is het belangrijk dat de coachee eigenaar is van zijn eigen ontwikkelingsproces. Daarom maak je aan het begin van het coachingsgesprek een coachcontract voor de betreffende sessie. Uiteraard moet dit coachcontract passen binnen het coachcontract van het hele coachingstraject.
Soms heeft een hardwerkende coach die van controle houdt, voorafgaand aan het coachingsgesprek zelf al bepaald waar hij met de coachee aan wil gaan werken. Dan is de coach eigenaar, en loop je het risico dat je de coachee heel erg in jouw focus en methodiek moet duwen.
Je coaching heeft meer impact als je de coachee laat bepalen met welk persoonlijk leerdoel hij dit gesprek aan de slag wil. Vaak komt deze keuze voort uit iets wat je coachee in de praktijk heeft meegemaakt, en waar hij niet tevreden over is, door geraakt is, of wat hem nog bezig houdt.
Wanneer je het persoonlijk leerdoel voor dit coachingsgesprek door je coachee laat bepalen, is het ook belangrijk om te checken of het leerdoel op de bovenstroom of op de onderstroom ligt. Persoonlijke leerdoelen op de bovenstroom gaan over ‘Hoe doe ik het beter / anders / effectiever?’ en op de onderstroom over ‘Hoe ga ik om met gedachten / gevoelens / fysieke spanningen die het veranderen van mijn gedrag in de weg zitten?’

Word Noloc erkend Loopbaancoach

En ook coach op Europees erkend Practitioner niveau

In onze Noloc erkende Post-HBO Loopbaancoach Opleiding leer je loopbaanontwikkeling begeleiden op de bovenstroom en de onderstroom en leer je coachen op Europees erkend Practitioner niveau.

Bekijk de Post-HBO Loopbaancoach Opleiding

Fase 4 coachingsgesprek: Coachen op de onderstroom of bovenstroom
Wanneer het coachcontract voor het coachingsgesprek op de bovenstroom ligt, kun je bijvoorbeeld gaan coachen met de STAR-methode, oplossingsgericht coachen of praktisch gaan oefenen in een rollenspel.
Op de onderstroom kun je gebruik maken van coachingsmethodieken als de RET – Rationele Effectiviteit Training, NLP – Neuro Linguïstisch Programmeren, Verbindende communicatie, Gestalt, Voice Dialogue, Waardengericht coachen of creatieve coachingsmethodieken.
Hierbij is het van belang dat je als coach niet alleen diverse coachingsmethodieken beheerst, maar ook dat je werkt vanuit de coachingsprincipes en een professionele coach houding. De mate van afstand en nabijheid heeft veel effect op het coach contact, het eigenaarschap van de coachee en de zichtbare resultaten van het coachingstraject.
Binnen coaching ben je als coach zelf een belangrijk coachingsinstrument. Je neemt je passie en kwaliteiten met je mee, maar ook je niet effectieve redderspatronen en nooduitgangen. Door hier alert op te zijn, blijf je als coach werken aan je persoonlijke ontwikkeling, zodat je impact als coach steeds groter wordt.

Fase 5 coachingsgesprek: Gedrag in de praktijk
Wanneer je in fase 4 van het coachingsgesprek op de bovenstroom hebt gewerkt, ben je al bezig met het gedrag in de praktijk. Sommige coachingstechnieken op de bovenstroom zijn gericht op reflectie en inzicht. Dan is het praktisch oefenen van de inzichten in deze fase van het coachingsgesprek een waardevol vervolg. Zorg er bij het oefenen voor dat de coachee echt een succeservaring opdoet doordat hij ander gedrag in zet. Hierdoor is de kans op een succesvol vervolg in de praktijk veel groter.
Wanneer je in fase 4 van het coachingsgesprek op de onderstroom hebt gewerkt, kan alleen al een kort vervolg op de bovenstroom de verdiepende inzichten verbinden met de dagelijkse praktijk.

Voorbeeld: Van de onderstroom naar de bovenstroom
Een voorbeeld maakt dit duidelijk: Je coacht een coachee die het lastig vindt om grenzen aan te geven. Op de onderstroom heb je met de Rationele Effectiviteit Training (RET) mentale overtuigingen onderzocht, die het stellen van een duidelijke grens belemmeren. De coachee heeft als overtuiging ‘Iedereen moet mij aardig vinden.’ Tijdens het coachingsgesprek formuleren jullie een overtuiging die helpender is bij het stellen van grenzen, namelijk ‘Ik ben aardig voor mezelf en dan kan het zijn dat anderen mij soms niet aardig vinden.’
Vervolgens doe je op de bovenstroom een kort rollenspel, waarbij de helpende overtuiging als hulpbron wordt gebruikt om toch een duidelijke grens aan te geven.

Fase 6 coachingsgesprek: Praktijkopdracht
Een coachingstraject bestaat uit meerdere coachingsgesprekken. Na elk coachingsgesprek gaat de coachee weer aan de slag in de praktijk. Om de praktijk ook zoveel mogelijk te gebruiken voor het realiseren van de persoonlijke leerdoelen uit het coachcontract, in het aan te raden de coachee een gerichte praktijkopdracht mee te geven.
Zo’n praktijkopdracht kan bijvoorbeeld bestaan uit:

• Een concrete situatie waarin de coachee het geleerde daadwerkelijk gaat toepassen.
• Een eenvoudig actieplan om het geleerde te gaan toepassen in de praktijk.

Maar bijvoorbeeld ook:

• De coachee gaat herkennen in welke situaties hij zijn leerpunt tegenkomt en schrijft deze op.
• De coachee vraagt feedback over zijn huidige gedrag aan persoon X en persoon Y.
• De coachee onderzoekt een volgende keer dat hij zijn leerpunt in moet zetten, welke gedachten zijn huidige gedrag in stand houden / welke emoties zijn gedrag beïnvloeden / wat hij dan fysiek waarneemt in zijn lichaam.

Fase 7 coachingsgesprek: Afscheid
In de afscheidsfase van het coachingsgesprek rond je het gesprek af en maak je een afspraak voor het volgende gesprek. Daarna zeg je gedag op een manier die jij passend vindt.

Ik neem zelf na een coachingsgesprek altijd even kort de tijd om aantekeningen van het gesprek te maken, zodat ik de volgende keer de draad gemakkelijker kan oppakken. Ik beperk me in mijn aantekeningen tot de stappen die we hebben gezet in het coachcontract.

Ontwikkelingspunt voor jou als coach

Wat is voor jou als coach een belangrijk leerpunt bij het doorlopen van de 7 fasen van een coachingsgesprek? Hoe ga je hiermee aan de slag op de bovenstroom en onderstroom?

Meer leren?
Wil je leren hoe je een effectief en krachtig coachingsgesprek voert, op de bovenstroom en de onderstroom van persoonlijke groei en ontwikkeling? Dan kun je bij Blankestijn & Partners terecht in de opleidingen:

• Post-HBO Coach Opleiding: Coachen met Ziel en Zakelijkheid
  Opleiding tot professioneel coach op boven- en onderstroom van persoonlijke ontwikkeling. NOBCO – EMCC erkend op EQA Practitioner niveau.
• Opleiding Loopbaancoaching met Ziel en Zakelijkheid
  Vakopleiding tot professioneel loopbaancoach waarin je leert werken op de boven- en onderstroom van loopbaanvragen. Noloc en NOBCO erkend, je wordt Loopbaancoach én Coach!

Kom kennismaken met onze visie en werkwijze in de gratis introductie workshop Coachen met het Stermodel

Meer tools voor trainers, coaches en teamcoaches

• Toolbox voor trainers, coaches en teamcoaches
• Overzicht van alle Opbouw Coaching
• Overzicht van alle methodieken voor coaches
• Overzicht van alle methodieken voor trainers
• Overzicht van alle methodieken voor teamcoaches

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste blogs, tips en e-learnings voor coaches, trainers en teamcoaches.